Penzionisani pukovnik Kosta Novaković tvrdi da je rukovodstvo bivše Republike Srpske Krajine planiralo da "privremeno evakuiše" stanovnike ugroženih opština i smesti ih u Srb i Lapac, a branilac Ante Gotovine dokazivao da su ta dva mesta bila deo trase koja je, po planu evakuacije, vodila ka Banja Luci


Penzionisani pukovnik Kosta Novaković je u vreme operacije "Oluja" bio pomoćnik za informisanje komandanta Glavnog štaba Srpske vojske Krajine, generala Mileta Mrkšića, i jedan je od ljudi koji su 4. avgusta 1995. godine sačinili plan o evakuaciji srpskog stanovništva iz bivše Republike Srpske Krajine (RSK). Na samom početku svedočenja je potvrdio istinitost tri izjave koje je od 2001. godine do danas dao istražiteljima tužilaštva, nakon čega su one uvedene u dokaze.

Način na koji se prvih dana operacija "Oluja" odigrala evakuacija srpskog stanovništva iz Krajine jedno je od ključnih pitanja na suđenju generalima Gotovini, Čermaku i Markaču. Ako je istina da su civili pobegli spontano kada je, kako tvrdi tužilac, počelo namerno neselektivno granatiranje gradova i sela, to bi moglo ići u prilog navodima optužnice po kojem je cilj "Oluje" bilo "trajno uklanjanje srpskog stanovništva s područja Krajine". Dokaže li se, međutim, da su civili evakuisani u BiH i Srbiju po naređenju rukovodstva RSK, što tvrdi pre svih odbrana generala Gotovine, to bi moglo da skine odgovornost sa hrvatske strane.

Plan za evakuaciju stanovništva Krajine je usvojen 4. avgusta 1995. godine između 16 i 17 časova popodne po odluci Vrhovnog savjeta odbrane RSK. Svedok je, kako je rekao u glavnom ispitivanju, lično sastavio i otkucao dokument koji je potom potpisao predsednik krajinskih Srba Milan Martić. Kaže da je plan podrazumevao "privremeno izmeštanje" stanovništva četiri severno-dalmatinske opštine Knin, Obrovac, Benkovac i Drniš i njihovo smeštanje u Srb i Donji Lapac na severu Krajine. Cilj je, kaže, bio da se "uvede red" u pokrete stanovništva koji su već počeli, navodeći primer Obrovca i Plaškog gde su se prve izbegličke kolone formirale u ranim jutarnjim časovima.

Novaković je tog 4. avgusta oko 18 časova plan evakuacije predstavio na sastanku kojem su prisustvovali predstavnici krajinske Civilne zaštite i misije UN, među kojima i komandant sektora Jug general Alen Foran/Alain Forand.

Branilac generala Gotovine je u unakrsnom ispitivanju predočio beleške jednog od pripadnika UN i izjavu komandanta kninske Civilne zaštite u kojima se navodi da je Novaković na pomenutom sastanku rekao da su Srb i Lapac samo tačke na trasi evakuacije ka Bosanskom Petrovcu i Banja Luci, a ne krajnje destinacije. Novaković tvrdi da je to "apsolutno netačno" i da je na tom sastanku pročitao ono što stoji u dokumentu u kojem se kao poslednje lokacije na trasi evakuacije navode Srb i Lapac, a Banja Luka i Bosanski Petrovac se ne pominju.

Unakrsno ispitivanje svedoka se nastavlja sutra.

Dijeljenje sadržaja