Bivši predsednik Republike Srpska Krajina se izmenjenom i dopunjenom optužnicom, objavljenom u petak uveče, tereti za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu sa ciljem nasilnog i trajnog uklanjanja Hrvata iz delova Hrvatske pod srpskom kontrolom time što je planirao, podsticao ili naredio zločine, ali i zato što nije preduzeo "nužne i razumne mere" da spreči krivična dela podređenih

Optužnica po kojoj se Goran Hadžić u ponedeljak posle podne izjašnjavati pred sudijom O-Gon Kvonom/Kwon, tereti ga za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu čiji je cilj bio da se "činjenjem zločina većina Hrvata i drugog nesrpskog stanovništva silom i trajno ukloni sa približno jedne trećine teritorije Hrvatske kako bi ta teritorija postala deo nove države pod srpskom dominacijom". Ta područja poznata su kao takozvane srpske autonomne oblasti Krajina, Zapadna Slavonija i (Istočna) Slavonija, Baranja i Zapadni Srem (SBZS) koje su 26. februara 1992. godine ujedinjene u takozvanu Republiku Srpska Krajina.

Udruženi zločinački poduhvat je trajao od 1. aprila 1991. godine do decembra 1993. godine s tim da se Hadžićevo učešće u njemu, po optužnici, računa od 25. juna '91. kada je imenovan za premijera samozvane SBZS. Za to vreme Hrvati i drugi nesrbi su gotovo potpuno proterani sa područja RSK za čijeg je predsednika Hadžić izabran u februaru 1992. godine i na tom mestu se zadržao do decembra 1993. godine.Pored njega, učesnici udruženog zločinačkog poduhvata su, prema optužnici, bili tadašnji predsednik Srbije Slobodan Milošević, predsednici RSK Milan Babić i Milan Martić, zvaničnici MUP Srbije Radmilo Bogdanović, Radovan Stojičić, Jovica Stanišić, Franko Simatović, direktor srbijanske carine Mihalj Kertes, generali JNA Veljko Kadijević i Blagoje Adžić, kao i vođe paramilitarnih grupa Vojislav Šešelj i Željko Ražnatović Arkan. U optužnici se, inače, detaljno opisuje Hadžićev uspon od predsednika vukovarske mesne zajednice Pačetin i magacionera kombinata VUPIK do zvaničnika Srpske demokratske stranke u Hrvatskoj i premijera i predsednika makar i samozvane i nepriznate tvorevine zvane RSK.

Zločini za koje se Hadžić tereti pobrojani su u 14 tačaka optužnice. U prvoj se opisuje progon Hrvata po političkoj, rasnoj ili verskoj osnovi, ostvarivan ubistvima, zatočavanjem i mučenjem civila, njihovom deportacijama, primenom diskriminatornih mera i razaranjem njihove imovine. U tačkama 2 do 4 Hadžić se tereti za istrebljenje i ubistvo više stotina Hrvata, među kojima je i njih 264 koji su u novembru 1991. godine streljani na poljoprivrednom dobru Ovčara nadomak Vukovara. Pored toga, na popisu u dodatku optužnice se navode i imena hrvatskih i mađarskih civila iz Erduta, Dalja i drugih mesta istočne Hrvatske koje su ubili pripadnici oružanih snaga SAO SBZS, ali i paravojnih jedinica iz Srbije, pre svega Željka Ražnatovića Arkana.

Tačkama 5 do 9 Hadžić se tereti za zatvaranje, mučenje i okrutno postupanje prema zatočenicima na više lokacija, poput vukovarske Ovčare i Veleprometa i nekoliko zatočeničkih objekata u Erdutu, Dalju i Borovu Selu, kao i pet lokacija u Srbiji gde su odvođeni zatočeni Hrvati – na poljoprivrednim dobrima u selima Stajićevo i Begejci, kasarni JNA u Zrenjaninu i vojnim zatvorima u Šidu i Sremskoj Mitrovici. U tačkama 10 i 11 su opisane deportacije i prisilna premeštanja nesrba koje su ostvarivane vojnim napadima na sela sa ciljem da se stanovnici nateraju u beg i proterivanjem preostalih stanovnika po ulasku srpskih snaga u ta mesta. U optužnici se navodi da je na području SBZS po predratnom popisu iz 1991. godine bilo 47 odsto Hrvata, a da su do 1993. godine praktično svi prisilno premešteni, deportovani ili ubijeni. Konačno u tačkama 12 do 14 Hadžić se tereti za bezobzirno razaranje i pljačku imovine nesrpskih civila u Dalju, Vukovaru, Erdutu, Lovasu i drugim mestima istočne Hrvatske.

Za sve navedene zločine Hadžić se prvobitnom optužnicom koja je protiv njega podignuta u maju 2004. godine teretio po članu 7(1) statuta Tribunala u kojem se opisuje individualna krivična odgovornost za "planiranje, poticanje, naređivanje, činjenje ili pomaganje" izvršenja ratnih zločina. Dan uoči vesti o Hadžićevom hapšenju u Srbiji veće je odobrilo poverljiv zahtev tužioca od 1. juna ove godine da se optužnica dopuni i tačkama koje ga terete po članu 7(3) statuta za zločine podređenih po komandnoj odgovornosti zbog toga što nije preduzeo "nužne i razumne mere" da spreči njihova krivična dela. Pored toga, veće je odobrilo i izmene koje se odnose na pojašnjenje Hadžićevog učešća u udruženom zločinačkom poduhvatu, saradnju snaga pod njegovom kontrolom sa Arkanovim "Tigrovima", kao i dopunu tačaka za progon i bezobzirna razaranja zločinima na nekoliko novih lokacija.

Goran Hadžić se praktično tereti za istu vrstu zločina ali na geografski različitim lokacijama u odnosu na svog prethodnika na mestu predsednika RSK Milana Babića, kao i naslednika na tom položaju Milana Martića. Progoni, ubistva i druga krivična dela za koja se tereti Hadžić odnose se na lokacije Istočnoj Slavoniji, Baranji i Zapadnom Sremu, dok su Babić i Martić odgovarali za zločine u Krajini u mestima poput Bruške, Baćina, Škabrnje ili Saborsko. Uočljivo je i da se u Hadžićevoj optužnici Željko Ražnatović Arkan pominje na desetak mesta, u Martićevoj samo na jednom i to kao učesnik istog udruženog zločinačkog poduhvata, a u Babićevoj nijednom.

Milan Babić je, podsetimo, priznao krivicu za progon nesrpskog stanovništva Krajine i osuđen je na 13 godina zatvora. Tokom svedočenja u predmetu Milana Martića u martu 2003. godine Babić je izvršio samoubistvo u pritvoru Tribunala. Nakon jednogodišnjeg procesa u kojem je poricao sve navode optužnice Martić je osuđen na 35 godina zatvora i kaznu izdržava u Estoniji.

Dijeljenje sadržaja