Unakrsno ispitivanje istoričara Marka Vilera koji govori o kontekstu događaja u bivšoj Jugoslaviji, Hrvatskoj i Vukovaru 1991. godine. Tužilaštvo najavljuje kraj dokaznog postupka protiv Vukovarske trojke za sredinu juna


Od posrednika između uznemirenih i pobunjenih Srba i policijskih vlasti nove Tuđmanove vlade, JNA je od jula 1991. godine počela da preuzima aktivnu ulogu u osvajanju teritorija, ocenio je ekspert tužilaštva istoričar Mark Viler/Willer na suđenju trojici oficira bivše JNA.

Viler je danas kratko odgovarao na pitanja tužioca, budući da se o njegovom ekspertskom izveštaju o istorijskom kontekstu koji je prethodio oružanim sukobima u bivšoj Jugoslaviji, govorilo 1998. godine na suđenju Slavku Dokmanoviću, bivšem gradonačelniku Vukovara. Dokmanović je kao i Mile Mrkšić, Veselin Šljivančanin i Miroslav Radić, bio optužen za masakr koji je 20. novembra 1991. godine počinjen na poljoprivrednom dobru Ovčara. Nije dočekao presudu, pošto je jula 1998. izvršio samoubistvo u ćeliji Pritvorske jedinice UN.

Opisujući način delovanja JNA u Hrvatskoj, Viler je rekao da je regularna vojska "dejstvovala u savezu sa ostacima Teritorijalne odbrane i drugim paravojnim formacijama poslatim iz Srbije". JNA i TO su zajednički "zastrašavali i proterivali seljane", posle čega bi zauzimala teritorije. U tome su, po izveštaju profesora Vilera, imali svesrdnu pomoć srpskog Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP).

Zajedničkim snagama, profesor Viler i Mrkšićev branilac Vladimir Domazet su održali čas istorije u sudnici, od formiranja jugoslovenske države 1918. godine do njenog raspada 1991. Saglasili su se da je Srbima bila potrebna Jugoslavija daleko više nego drugim južnim Slovenima, jer bi u tom slučaju svi Srbi živeli u jednoj državi. "Zbog toga se pretpostavljalo da će se režim u Beogradu truditi da održi Jugoslaviju ali kada se pojavio Milošević ta istorijska mudrost nije više važila", zaključio je profesor Viler.

Braniteljica Miroslava Radića, Mira Tapušković, je svoje unakrsno ispitivanje posvetila burnoj ustavnoj istoriji Jugoslavije i ustavnim promenama koje su dovele do buđenja nacionalizma. Ona je zastupala tezu da se nacionalizam najpre javlja u Hrvatskoj sedamdesetih godina prošlog veka, ali je veštak taj navod korigovao i rekao "da je sve počelo 1968. sa Srbima i Kosovom", dodajući da su "svi političari, bez obzira na nacionalnu pripadnost, igrali na nacionalnu kartu".

Tužilaštvo je danas najavilo da će svoj dokazni postupak protiv trojice oficira bivše JNA završiti sredinom juna. Optužba, odbrana i sudije će do tada saslušati i ispitati još osam svedoka.

Dijeljenje sadržaja