Prema analizi vojnog eksperta Ričarda Filipsa, koji je napravio kompjutersku šemu strukture Sarajevsko-romanijskog korpusa, tri artiljerijska puka na položajima oko Sarajeva bila pod direktnom komandom generala Galića

"Gledajući u smjeru kretanja kazaljke na satu, na položajima oko Sarajeva bile su ove brigade: Igmanska, Druga sarajevska, Ilidžanska, Ilijaška, Rajlovačka, Vogošćanska, Koševska. Sama njihova imena govore koje su pozicije držale. Potom slijedi Prva romanijska pješadijska brigada, koja je držala najdužu liniju fronta, od Koševa, pa oko Sarajeva, sve do Grbavice. Krug je zatvarala Prva sarajevska mehanizovana brigada, koja je zauzimala položaje od Grbavice do Lukavice".

To je na šemi komande i sastava Sarajevsko-romanijskog korpusa koju je sam napravio, obradivši preko 2.000 dokumenata, objasnio Britanac Ričard Filips/Richard Philips, istraživač u vojno analitičnom timu tužiteljstva Haškog tribunala. Za potrebe tužilaštva na procesu komandantu korpusa Stanislavu Galiću, optuženom za granatiranje Sarajeva, Filips je osnovnu šemu razradio u još stotinjak detaljnih prikaza strukture brigada i jedinica za podršku.

Prenoseći te podatke u softver, Filips se, kako je sam objasnio, koristio simbolima uobičajenim u NATO. "Tako zeleni čovječuljci predstavljaju članove komandi, a plava lica bez crta - ličnosti koje figuriraju u komandama, ali njihova funkcija nije potvrđena zvaničnim dokumentom. Kvadrat sa tačkom u središtu prikazuje artiljeriju," rekao je Filips prezentirajući sudu kompjutersku šemu strukture korpusa.

Oko tih kvadrata sa tačkom u sredini koncentrisala su se pitanja i tužilaštva u glavnom i odbrane u unakrsnom ispitivanju. Pod čijom komandom i po čijim naredbama je ta artiljerija otvarala vatru na Sarajevo? Svaka od dvanaest brigada imala je i svoje jedinice za podršku. Među tim jedinicama bila su i artiljerijska odjeljenja, baterije ili bataljoni.

Po funkciji, objašnjavao je Filips, komandanti brigada učestvuju u radu štaba korpusa, posebno kad se razrađuju detalji vojnih akcija. Kao direktno nadređeni komandantima brigada, komandant Sarajevsko-romanijskog korpusa general Stanislav Galić morao je znati kako se realizuje svaka akcija, pa, prema tome, po mišljenju tužilaštva, i kako djeluje artiljerija, čija je meta bila Sarajevo.

Tužilaštvu je posebno zanimljiva bila šema na kojoj je pravougaonik komande korpusa jednom linijom direktno povezan sa deset kvadrata. Tih deset kvadrata predstavljaju jedinice za podršku direktno podčinjene komandi korpusa. Među tim jedinicama je vojna policija, pozadinsko obezbjeđenje, logistika, izviđačka odjeljenja, zdravstvene službe, ali i tri artiljerijska puka: za protvvazdušnu odbranu, protivoklopni i mješoviti artiljerijski puk.

Ovaj posljednji raspolagao je haubicama od 155 i 120 milimetara i bacačima raketa. Protivoklopni puk je takođe raspolagao sa tri baterije zemaljske artiljerije. "Oba ta puka," istakao je tužilac Mark Ierace (Ajrejs), "otvarala su vatru po Sarajevu po direktnim naređenjima komande korpusa, a ne posredno, preko brigada. "Lanac komandovanja počinjao je od generala Galića," zaključio je zastupnik tužbe.

Odbrana nije ni pokušavala da ospori "logiku komandnog lanca", nego je uložila napor da dovede pod sumnju znanje samog eksperta Ričarda Filipsa. Postavljala mu je pitanja o zelenim čovječuljcima i plavim licima bez crta, pokušavajući da otkrije propuste u njihovom formacijskom rasporedu i funkcijama.

Na to je intervenisao predsjedavajući suda, naglasivši da je uloga eksperta bila da rekonstruiše strukturu korpusa na osnovu raspoloživih dokumenata, a ne da upozna zbivanja na terenu. "Gospodin Filips nije dužan da zna sve činjenice i ličnosti, nego da poznaje strukturu, sastav i funkcionisanje Sarajevsko-romanijskog korpusa," rekao je sudija Ori.

Malo poslije te intervencije zastupnici odbrane su odustali od daljeg unakrsnog ispitivanja.

Dijeljenje sadržaja