Prema studiji vještaka za demografiju Eve-Marije Tabo, od septembra 1992. do avgusta 1994, dok je optuženi general Stanislav Galić bio komandant Sarajevsko-romanijskog korpusa, granate i snajperski meci su ubili 3.798 građana Sarajeva


"Šta je snajper?" - bilo je prvo pitanje advokata Stefana Pilete-Zanena (Stéphane Piletta-Zanin) koje je u unakrsnom ispitivanju postavio svjedoku tužilaštva Evi-Mariji Tabo (Ewa-Maria Tabeau)

"Neću vam odgovoriti na to pitanje jer nisam vojni ekspert," nije se dala zbuniti ova Varšavljanka, koja je kao ekspert u oblasti demografije, autor statističke studije o gubicima, to jest o broju poginulih i ranjenih u opsadi Sarajeva od 10. septembra 1992 do 10. avgusta 1994. To je period na koji se odnosi optužnica protiv generala Stanislava Galića, podignuta zbog granatiranja Sarajeva i snajperske kampanje protiv stanovnika tog grada.

U tom periodu, prema onom što je utvrdila Eva Tabo i ekipe koja je s njom realizovala istraživanje, snajperskim metkom ubijeno je 699 Sarajlija "unutar zone koju su sačinjavale linije fronta". Pitanjem da li zna šta je snajper, odbrana generala Galića je nagovijestila da će dovoditi u sumnju taj podatak demografske studije.

U 690 dana između septembra 1992. i avgusta 1994., prema studiji Eve Tabo, ubijeno je ukupno 3.798 stanovnika glavnog grada Bosne i Hercegovine. Pored već spomenutih 699 poginulih od snajpera, u granatiranjima je ubijeno 2.160 građana, a od drugih vrsta vatrenog oružja je stradalo još 529 osoba. U studiji se navode i drugi uzroci smrti, među koje spadaju pogubljenja ili podleganje mučenju, od čega je stradalo još 410 osoba. Među poginulima 690 su žene, a 295 djeca do 17 godina.

Najviše se ginulo od septembra do decembra 1992. - prosječno po jedanaest smrtnih slučajeva dnevno. Za cijelu 1993. taj prosjek je iznosio 6 ubijenih svakog dana, a u prvoj polovini 1994, sarajevski danak u krvi se smanjio na dvije osobe dnevno.

U studiji se navode i mnogi drugi podaci, kao na primjer koliko je bilo žrtava po opštinama, gdje su stradale, broj žrtava svakog mjeseca, omjer poginulih vojnika i civila, etnički sastav žrtava, a na kraju se daju i spiskovi ubijenih i ranjenih.

U glavnom ispitivanju Eva Tabo je naglasila da ovo istraživanje ne može biti ni potpuno ni definitivno, pošto se zasniva na samo dva izvora. Prvi je anketa o domaćinstvima koju su 1994. realizovali akademici i profesori sarajevskog univerziteta, mahom istoričari, koji su za tu svrhu formirali odbor u Institutu za istraživanje zločina protiv čovječanstva. Dobili su odgovor na upitnik od 85 hiljada domaćinstava. Drugi izvor za ovu statističku studiju bila je arhiva pokopnog društva "Bakije".

Mada je i sama svjedokinja naglasila ograničeni karakter svog istraživanja, zastupnik odbrane generala Galića, švajcarski advokat Stefan Pileta-Zanen se okomio upravo na tu činjenicu. Uz ograničenost izvora statističke studije Eve Tabo, advokat Zanen dovodi u pitanje i odbor i institut sarajevskih akademika, koji su inicirali popis iz 1994. Po njemu, to je "ad hoc" grupa koja je realizovala "ad hoc" popis, čiji je cilj sumnjiv. U kom smislu "sumnjiv " vjerovatno će se čuti u nastavku unakrsnog ispitivanja, u kojem će advokat Zanen, kako je nagovijestio, nastojati da pokaže da mnogi od 3.798 poginulih Sarajlija od septembra 1992. do avgusta 1994. mogu da se podvedu pod stavku "kolateralne žrtve".

Dijeljenje sadržaja