“Loš imidž” Memoranduma SANU i “pogrešna tumačenja” Miloševićevog govora na Gazimestanu iz jula 1989. su, po akademiku Mihajlu Markoviću, rezultat “satanizacije” Srbije i njenog bivšeg predsednika


Famozni Memorandum Srpske Akademije Nauka, koji se u javnosti pojavio u leto 1986., nije bio nikakav “srpski nacionalni program” već je predstavljao reakciju na albanski, hrvatski i slovenački separatizam i krizu u kojoj se našla tadašnja Jugoslavija.

Tako je danas, odgovarajući na pitanja Slobodana Miloševića, objašnjavao akademik Mihajlo Marković, jedan od autora Memoranduma SANU. Marković je šesti svedok Miloševićeve odbrane – prvi čije direktno ispitivanje vodi sam optuženi, nakon što mu je Žalbeno veće vratilo pravo da se sam brani. U sudnici su, inače, i dalje prisutni engleski advokati Stiven Kej/Steven Kay i Džilijen Higins/Gillian Higgins, koji ostaju dodeljeni branioci do odluke Pretresnog veća o njihovom zahtevu da se razreše te dužnosti.

Po Markoviću, autori Memoranduma su se zalagali za “demokratski integrativni federalizam i nacionalnu ravnopravnost”, a protiv “nacionalnog egoizma, etnocentrizma i neograničene vlasti republičkih oligarhija.” Na opasku optuženog da je tužilaštvo predstavilo Memorandum kao “platformu za etničko čišćenje”, Marković je odgovorio da je to “besmisleno” i dodao da je, po njegovom mišljenju, tužilaštvu kada je pisalo optužnice “nedostajao motiv” da bi Miloševića moglo da optuži za genocid i etničko čišćenje, “pa su se setili da ga nadju u Memorandumu.”

Milošević, tvrdi Marković, “nema nikakve veze sa Memorandumom” i u vreme kada je on pisan “nije bio neka poznata ličnost.” Čak je, kao tadašnji partijski šef u Beogradu, “formirao neku komisiju da to ispita... mada se sam nije izjašnjavao o njemu.”

“Loš imidž” Memoranduma je, smatra Marković, posledica ne samo činjenice da su o njemu govorili i osudjivali ga oni koji ga nisu ni pročitali, već je i rezultat “zle namere”, odnosno “satanizacije Srbije”, koja je po njemu bila “sistematska, posebno u nemačkim medijima.”

Pošto su se tako saglasili oko Memoranduma, optuženi i svedok odbrane su prešli na analizu čuvenog Miloševićevog govora sa Gazimestana, u julu 1989. Po Markoviću, to je bio “vrlo miran, tolerantan govor, koji je čak razočarao one koji su očekivali da će Milošević napasti albanski separatizam, a on je, umesto toga, govorio o slozi.” Medjutim, oni isti koji su ga 1989. hvalili, tvrdi Marković, deset godina kasnije su ga opisivali i osudjivali kao “vatreni, strasan, histeričan i ratno huškački govor.”

Markovićevo objašnjenje je, opet, “satanizacija Srbije”, koja je u to vreme opisivana kao “nepokorna” i kao “poslednji bastion komunizma.”

Milošević je svedoku citirao i poznatu rečenicu o bitkama pred kojima je tada stajala Srbija i koje “nisu oružane... mada ni takve nisu isključene”, tvrdeći da je pre svega imao u vidu “bitku za prosperitet”, a da je tužilaštvo izvelo manipulaciju kako bi time dokazalo svoju tezu o “ratno huškačkom govoru.”

Marković se, medjutim, u svom odgovoru nije bavio “bitkom za prosperitet” već je ukazao na pravo svake zemlje da se brani i da “na silu odgovori silom.”

Svedočenje Mihajla Markovića se nastavlja.

Dijeljenje sadržaja