Prvi svedok odbrane bivšeg ministra policije bosanskih Srba kaže da se tokom 1991. godine "urušio sistem rukovođenja" u bosansko-hercegovačkom MUP, dok je među stanovništvom došlo je do "povećanja straha i smanjenja međunacionalnog poverenja"

Odbrana Miće Stanišića, prvog ministra unutrašnjih poslova u vladi bosanskih Srba, počela je danas ispitivanje svog prvog svedoka Andrije Bjeloševića, bivšeg načelnika Centra službi bezbednosti (CSB) Doboj. Stanišić se uz Stojana Župljanina, bivšeg načelnika CSB Banja Luka, tereti za zločine počinjene nad Hrvatima i Muslimanima u dvadeset opština BiH tokom 1992. godine. Među tim opštinama su Doboj i Teslić, koji su bili pod Bjeloševićevom nadležnošću.

Iako se optužnica odnosi na događaje iz 1992. godine, branilac se danas bavio istorijskim kontekstom koji je prethodio izbijanju rata u BiH. U uvodnoj reči pred početak izvođenja dokaza odbrane, advokat Slobodan Zečević najavio je da će veliki deo svog slučaja zasnivati na objašnjenju tog konteksta.

Svedok je naveo da je u mestima pod nadležnošću CSB Doboj koja su se graničila sa Hrvatskom, a posebno u Bosanskom Brodu, situacija tokom 1991. godine bila "složena". U Bosnu je stizao veliki broj izbeglica iz Hrvatske, kao i onih koji su se borili na hrvatskom ratištu a zatim vraćali sa oružjem i u uniformama. Kao posledica toga došlo je do "povećanja straha i smanjenja međunacionalnog poverenja".

U septembru 1991. godine sa hrvatske strane granice ispaljene su granate na Bosanski Brod i blokiran je most, što je dovelo do protesta na bosanskoj strani. Svedok tvrdi da je tom prilikom načelnik policije Bosanskog Broda, po nacionalnosti Hrvat, prekršio hijerarhiju i stupio prvo u kontakt sa hrvatskom policijom, a tek onda sa CSB u Doboju i ministarstvom u Sarajevu. Na pitanje sudije da li postoji mogućnost da je kontaktirao sa kolegama u Hrvatskoj kako bi zaustavio napad, svedok je tvrdio da se radilo o "koordinaciji i planovima da hrvatske snage, uz pomoć paravojski iz Bosanskog Broda zauzmu ovo mesto, policiju i ključne pozicije, a zatim i širi deo teritorije".

"Urušavanje sistema rukovođenja" je, tvrdi svedok, bilo očito i u imenovanju načelnika policije u Derventi, zbog čega je uputio više protestnih depeša ministru policije Aliji Delimustafiću. Svedokove depeše i odgovori koje je povodom različitih žalbi na kršenje procedura dobijao iz Sarajeva danas su uvršteni u dokazni materijal u koji će, prema najavi odbrane, tokom njenog dokaznog postupka biti uvedeno oko 900 dokumenata.

Na primedbu sudije Harhofa da je Veće dovoljno upoznato sa opštim stanjem i pokušajima svedoka da stvari dovede pod kontrolu, branilac je objasnio da na detaljima iz 1991. godine insistira kako bi osporio navode optužbe o učešću optuženog u udruženom zločinačkom poduhvatu. Jedan od aspekata tog udruženog poduhvata bio je i sastanak srpskih policijskih kadrova u Banjaluci u februaru 1992. godine kojem je prisustvovao i svedok. Branilac je istakao da ukazivanjem na probleme iz 1991. godine, dokazuje opravdanost tog sastanka tvrdeći da je to bio jedini način da se reši "nezakonitost" u radu MUP, suprotno tvrdnjama tužilaštva da je tom prilikom dogovarano otcepljenje srpske policije.

Dijeljenje sadržaja