Sadržaj "Sporazuma o izjašnjavanju o krivici" i tačke 3 optužnice za koju je Biljana Plavšić priznala krivicu


Potpisivanjem "Sporazuma o izjašnjavanju o krivici", bivša predsednica Republike Srpske Biljana Plavšić je priznala učešće u progonima nesrpskog stanovništva Bosne i Hercegovine na političkim, rasnim i verskim osnovama.

Sporazum o izjašnjavanju o krivici sadrži 13 tačaka koje su potpisali Biljana Plavšić i njeni branioci - Robert Pavić i Judžin O'Saliven/Eugen O'Sullivan - a sa strane tužilaštva Karla/Carla del Ponte, Alan Tiger/Tieger i Mark Harmon. Sporazum je, kako stoji u tekstu, Biljana Plavšić potpisala "slobodno, dobrovoljno, i pri zdravom umu".

Optužena je priznala krivicu za zločin protiv čovečnosti, kako se pravno kvalifikuju progoni na političkim, rasnim i verskim osnovama. Time je Biljana Plavšić priznala da su se zločini opisani u optužnici protiv nje i Momčila Krajišnika zaista dogodili i da su počinjeni u okviru "rasprostranjenog i sistematskog napada na civilno stanovništvo", u kojem je ona učestvovala "svesno" i "sa diskriminativnom namerom".

Progoni na političkim, rasnim i verskim osnovama obuhvataju široki spektar zločina koji su, prema optužnici, izvršeni u četrdesetak opština Bosne i Hercegovini. Uključuju, pored ostalog, diskriminativne mere koje su nesrpskom stanovništvu u tim opštinama nametnuli srpski Krizni štabovi; zatim ubistva izvršena u toku ili nakon napada na gradove i sela, kao i mučenja, fizička i psihička zlostavljanja i seksualna nasilja nad stanovnicima napadnutih naselja, i njihovo prisiljavanje na život u neljudskim uslovima.

Zločin progona koji je priznala Biljana Plavšić, dalje, uključuje prisilno premeštanje i deportaciju nesrpskog stanovništva, njihovo protivpravno zatočavanje u logorima, kao i sve što se u tim logorima događalo: ubistva, okrutna i neljudska postupanja i održavanje nehumanih uslova života. Konačno, zločin progona obuhvata korišćenje zatočenika za prisilni rad ili žive štitove, oduzimanje ili pljačkanje imovine, kao i namerno i bezobzirno uništavanje privatne imovine i javnih dobara poput istorijskih, kulturnih i verskih spomenika.

Tužilac se, sa svoje strane, obavezao da će predložiti odbacivanje ostalih tačaka optužnice - za genocid i saučesništvo u genocidu, ubistva, istrebljenja, prinudne deportacije i nečovečna dela protiv civilnog stanovništva. Progoni, koje je Biljana Plavšić priznala, razlikuju se od najtežeg dela, genocida, samo po tome što bi tužilaštvo moralo da dokaže da je optužena delovala sa specifičnom namerom da se bosanski Muslimani i Hrvati unište kao etnička ili verska grupa. U sporazumu je navedeno da tužilaštvo nije dalo nikakva druga obećanja, niti ima druge dogovore ili sporazume sa optuženom. To se odnosi i na odmeravanja kazne koja u ovom slučaju može da bude i doživotni zatvor.

U izjavu koju je pročitao njen branilac, Biljana Plavšić je izrazila "potpuno i bezuslovno žaljenje" žaljenje zbog svih nevinih žrtava - muslimanskih, hrvatskih i srpskih - u ratu u Bosni i Hercegovini i prihvatila je ličnu odgovornost za zločine koji joj se stavljaju na teret. Pojedinačna dela ne mogu da budu pripisana grupi - istakla je Biljana Plavšić posredstvom svog advokata - izražavajući nadu da će priznanjem krivice "pomoći svom narodu da prevaziđe pogrom koji se dogodio tokom protekle decenije, da se izmiri sa susedima i obnovi ugled poštovanog naroda".

Dijeljenje sadržaja