Uvodeći u dokaze niz zakona, pravilnika i priručnika JNA, tužilac nastoji da dokaže komandnu odgovornost oficira bivše JNA Mileta Mrkšića, Veselina Šljivančanina i Miroslava Radića, optuženih za zločin u vukovarskoj Ovčari


Da bi potkrepio optužbe o komandnoj odgovornosti trojice oficira bivše JNA – Mrkšića, Šljivančanina i Radića - za zločine koje su počinili njihovi potčinjeni, tužilac je na klupu za svedoke izveo vojnog eksperta Radoja Trifunovića, penzionisanog pukovnika Vojske Srbije i Crne Gore (VSCG).

Analizirajući Zakon o opštenarodnoj odbrani, Trifunović je potvrdio da su oružane snage tadašnje SFRJ predstavljale jedinstvenu celinu i sastojale se od redovne vojske i Teritorijalne odbrane (TO). U vreme rata, rekao je, oružane snage su mogle da budu dopunjene dobrovoljačkim jedinicima koje su imale isti status kao regularna vojska. Komandovanje svim tim jedinicima je, ukazao je Trifunović, bilo jedinstveno i zasnivalo se na principima "jednostarešinstva". A to, kako je objasnio, znači da su jednom komandantu bili potčinjeni "svi subjekti u zoni njegove odgovornosti", pa su i sve jedinice na području Vukovara bile pod komandom jednog starešine, pukovnika Mileta Mrkšića.

Prema optužnici, Mrkšić je komandovao Prvom gardijskom brigadom a zatim i Operativnom grupom Jug koja je obuhvatila i rezervni sastav JNA, odnosno pripadnike TO, dobrovoljce i paravojnike. Mrkšićev oficir za bezbednost Veselin Šljivančanin je komandovao bataljonom vojne policije Gardijske brigade dok je Miroslav Radić bio komandir Prvog jurišnog odreda takođe u sastavu Gardijske brigade.

Pukovnik Trifunović je analizirao i Uputstvo za rad komandi i štabova u JNA prema kojem je komandant bio u obavezi da "u svakom trenutku zna stanje svih jedinica" i da zahteva da mu se dostavljaju izveštaji. Takva praksa se, po svedoku, odnosila na sve situacije, i u doba mira, i tokom rata. Analizom ovog dokumenta optužba nastoji da dokaže da su trojica oficira "znali i morali da znaju" da će jedinice pod njihovom kontrolom počiniti zločin za koji se terete.

Svedok je, takođe, govorio i o Propisima o primeni pravila međunarodnog ratnog prava prema kojima su "pripadnici oružanih snaga SFRJ bili dužni da neprijatelju, koji se preda i koji preda oružje, poštede život i sa njim postupaju čovečno". Ovi propisi su, navodi se u optužnici, "uređivali obaveze i odgovornosti oficira JNA, određivali njihov položaj u komandnom lancu i obavezivali optužene da se pridržavaju ratnog prava".

Svedok je, inače, u vreme vukovarske operacije i sam bio u Gardijskoj brigadi na poziciji Prvog referenta u Odseku za operativne poslove. Jedna od njegovih dužnosti bilo je vođenje ratnog dnevnika. O tome i konkretnim naređenjima koje je u novembru 1991. godine dobijala Gardijska brigada biće više govora sutra, u nastavku glavnog ispitivanja.

Dijeljenje sadržaja