Na suđenju Momčilu Krajišniku, svedok Ramiz Alajbegović opisao kako je SDS u Rogatici pored Sarajeva insistirala da se dele policija i teritorija, ali da se “sva vlast preda Srbima”


Srpske snage su u maju 1992. napale Rogaticu, gradić sa muslimanskom većinom nedaleko od Sarajeva. Veliki broj stanovnika je ubijen, proteran ili zatočen, a gotovo sve džamije su uništene ili oštećene. O tom napadu i događajima koji su mu prethodili je na suđenju Momčilu Krajišniku svedočio Ramiz Alajbegović, tadašnji komandir Stanice javne bezbednosti u Rogatici.

Alajbegović je opisao kako su pripreme za napad počele još tokom 1991. godine kada je Srpska demokratska stranka (SDS) organizovala naoružavanje srpskog stanovništva, postavljajući istovremeno “ultimatum” Muslimanima da “predaju svo naoružanje” jer im u suprotnom neće biti garantovana bezbednost u Rogatici.

Lokalno rukovodstvo SDS rekao je Alajbegović, je na skupovima koji su organizovani u maju i aprilu 1991. pozivalo stanovništvo na stvaranje “velike, jednonacionalne Srbije”, ističući istovremeno da neće dozvoliti “odvajanje BiH iz Jugoslavije i ponavljanje genocida koji je nad Srbima izvršen 1941. godine”.

Srbi su naoružavani iz magacina JNA u Han Pijesku, nastavio je svedok opisujući kako je oružje kamionima JNA isporučivano u prisustvu srpskih policajaca koje je poznavao. Paralelno s tim, tvrdi svedok, SDS je nastavila kampanju među onim Srbima “koji su izbegavali da se naoružaju i prihvate njihovu politiku.”

Alajbegović je opisao kako je u Rogatici formirana jedinica kojom je komandovao izvesni Rajko Kušić. Četrdesetak vojnika u maskirnim uniformama sa beretkama na kojima je bila trobojka, naoružani su “automatskim oružjem, ručnim minobacačima i bombama”, opisao je svedok.

U dva navrata, u decembru 1991. i martu 1992. godine, Rogaticu je posetio i Radovan Karadžić. Alajbegović je po službenoj dužnosti obezbeđivao ove sastanke i o tome obaveštavao republički MUP u Sarajevu. Nakon druge Karadžićeve posete je, prema rečima svedoka, došlo “do zaoštravanja situacije u opštini”.

U pregovorima koji su vođeni od marta do početka maja 1992. godine, srpska strana je, prema Alajbegoviću, insistirala najpre na podeli policije, zatim na podeli teritorije, a onda i na “predaji sve vlasti Srbima.” U želji da izbegnu sukob za koji, prema rečima svedoka, “nisu bili spremni”, Muslimani su prihvatili prva dva zahteva, ali ne i treći.

Lokalno srpsko rukovodstvo je međutim insistiralo na tom zahtevu, objašnjavajući da se na njih vrši pritisak iz Glavnog odbora SDS i vojne komande u Han Pijesku. Tužilac Mark Harmon je svedoku predočio izveštaj agencije TANJUG sa sastanka u Sokolcu 12. maja 1992. godine, na kojem je Momčilo Krajišnik rekao “da je došlo vreme za razgraničenje sa Muslimanima i Hrvatima, zato što to oni žele i zato što su oni nametnuli rat”.

Nedelju dana kasnije, svedočio je Alajbegović, u Rogaticu je ušao Užički korpus JNA a grad je granatiran 22. maja 1992. Usledila su ubistva, proterivanja i zatočavanja. Svedok je potvrdio autentičnost spiska stradalih civila kao i listu sa imenima “24 ugledna građanina Rogatice” čija su tela ekshumirana iz masovne grobnice 1998. godine.

Ramiza Alajbegovića će sutra unakrsno ispitivati odbrana Momčila Krajišnika.

Dijeljenje sadržaja