Prema Vladislavu Jovanoviću, “satanizacija zemalja i naroda – kao novi oblik rasizma - nigde nije dostigla takve razmere kao u slučaju Srbije i srpskog naroda.” Prema Slobodanu Miloševiću, optužnice po kojima mu se sudi u Tribunalu su “izraz i rezultat te satanizacije.”


Ratove u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini planirali su i izazvali bivši predsednici tih republika, Franjo Tuđman i Alija Izetbegović; međunarodna zajednica je u jugoslovenskoj krizi počinila “fatalne greške”; a optužnica protiv Slobodana Miloševića je “izraz i rezultat satanizacije Srbije i srpskog naroda.”

Tako bi se, u najkraćem, mogli sažeti glavni akcenti drugog dana svedočenja bivšeg šefa diplomatije Srbije i SRJ, Vladislava Jovanovića, na suđenju bivšem predsedniku Srbije i SRJ, Slobodanu Miloševiću.

Prvu tezu, o odgovornosti Tuđmana i Izetbegovića, optuženi je dokazivao čitajući svedoku delove knjige ruske istoričarke Jelene Guskine, u kojoj se navode pojedine izjave bivših predsednika Hrvatske i BiH. Citiran je, tako, govor u kojem je Tuđman rekao da se “rat mogao izbeći”, ali da u tom slučaju “ne bi ostvarili svoj cilj nezavisne hrvatske države”; kao i Izetbegovićeva izjava da je “za suverenu BiH spreman da žrtvuje mir”, ali da za “mir neće žrtvovati suverenitet.” Jovanović je potvrdio da su bivši predsednici to zaista izjavili i da su “obojica bili svesni da bez rata ne mogu da ostvare svoj naum”, pa su ga zato “planirali, a u slučaju Hrvatske i provocirali.”

Drugu tezu – o “fatalnim greškama međunarodne zajednice” – Milošević i svedok njegove odbrane su dokazivali citatima izjava pojedinih zapadnih političara koji su ukazivali na odgovornost “secesionističkih republika” za izazivanje jugoslovenske krize, kao i na “preuranjeno priznanje” njihove nezavisnosti. Jovanović je potvrdio da su mnogi zapadni političari “naknadno priznali da su učinjene greške”, kao i da su u bavljenju jugoslovenskom krizom pravljene “nagodbe na račun Jugoslavije.” Jedna od takvih nagodbi je, po Jovanoviću, sklopljena decembra 1991. na samitu tadašnje evropske “dvanaestorice” u Mastrihtu, na kojem je usvojen ugovor o stvaranju Evropske unije. Da bi udovoljile Nemačkoj, privolili je da prihvati koncept monetarne unije i odustane od nekih političkih zahteva, ostale članice tadašnje EZ su pristale da priznaju nezavisnost “secesionističkih republika.”

Konačno, treća Miloševićeva teza – o optužnici protiv njega kao “izrazu i rezultatu satanizacije Srbije” – dokazivana je citatom iz jednog Jovanovićevog teksta, objavljenog 2001. godine u knjizi o Garašaninovom “Načertaniju.” Jovanović piše o “satanizaciji čitavih zemalja i naroda” kao “novom obliku rasizma i prethodnici nezakonitih vojnih akcija.” Tvrdeći da “satanizacija nigde nije dostigla takve razmere kao u slučaju Srbije i srpskog naroda”, Jovanović je u tom tekstu pozvao UN da satanizaciju zemalja i naroda stave van zakona.

Nakon što je to pročitao, Milošević je pitao Jovanovića šta je tim tekstom hteo da kaže, ali je intervenisao sudija Bonomi/Bonomy, nalažući svedoku da ne odgovara na to pitanje. Nadglasala su ga, međutim, ostala dvojica sudija – Robinson i Kvon/Kwon – primećujući kako to nije prvi put da se pred sudom pominje “satanizacija” i da ona predstavlja “deo odbrane optuženog.” Svedok je zatim objasnio kako je cilj njegovog teksta bio da se “ukaže UN da je sazrelo vreme da se u listu fenomena mržnje i netolerancije, pored rasizma i ksenofobije, uključi i satanizacija, kako bi se bar budući narodi zaštitili od užasnog tretmana kojem je bio izložen srpski narod, koji je u dužem vremenskom periodu bio izložen strahovitom nipodaštavanju, vređanju i prikazivanju u najružnijem svetlu.”

Svedočenje Vladislava Jovanovića nastaviće se sutra unakrsnim ispitivanjem od strane tužioca.

Dijeljenje sadržaja