Tim optužbe u žalbenom postupku Radovana Karadžića

Drugog dana žalbene rasprave u predmetu Radovana Karadžića tužilaštvo je ukazivalo da je Pretresno veće pogrešilo kada je bivšeg predsednika Republike Srpske u prvostepenoj presudi oslobodilo odgovornosti po tački 1 optužnice, koja ga je teretila za genocid počinjen 1992. u opštinama Bratunac, Foča, Ključ, Prijedor, Sanski Most, Vlasenica i Zvornik.

Kao najdrastičniji primer tužiteljica Katrina Gustafson je istakla opštinu Prijedor koja je, kako je opisala, 1992. bila izložena talasu masivnih napada na sela i gradove, sravnjenih sa zemljom u bezobzirnim granatiranjima i uništenim verskim objektima. Hiljade i hiljade ljudi zatočeni su u neljudskim uslovima u zloglasnim logorima Omarska, Keraterm i Trnopolje, gde su rutinski ubijani, plemlaćivani, silovani i podvrgavani uslovima života sračunatim da dovedu do njihovog uništenja, A oni koji su sve to preživeli, prisiljeni su da praznih ruku odu u izgnanstvo.

Namera da se uništi muslimanska zajednica u Prijedoru se, istakla je Gustafson, može videti i iz činjenice da su prvi na udaru bili vodeći ljudi te zajednice – pravnici, lekari, profesori, inžinjeri… Kampanja nasilja je, zaključila je tužiteljica, rezultirala željenim učinkom: muslimanska zajednica u Prijedoru je uništena, a oni koji su preživeli ne mogu više da funkcionišu kao članovi zajednice. Ilustrovala je to izjavom jednog svedoka iz Prijedora koji je pred sudom rekao: “Kao da smo i mi ubijeni.”

Ukazujući da je Radovan Karadžić igrao odlučujuću ulogu u kampanji nasilja, Gustafson je argumentaciju tužilaštva zaključila zahtevom da mu Žalbeno veće izrekne najtežu moguću kaznu i osudi ga na doživotni zatvor. Prvostepenom presudom Karadžić je, podsetimo, osuđen na 40 godina zatvora.

Odgovarajući na žalbu tužilaštva, Karadžićev branilac Piter/Peter Robinson je ukazao da su tribunalova Pretresna i Žalbena veća u proteklih 20 godina donela više presuda u kojima se zaključuje da su u Prijedoru počinjeni strašni zločini, ali ne sa genocidnom namerom. Ne, dakle, sa namerom da se muslimanska zajednica u celosti ili delom uništi, već da se ona raseli, odnosno progna, sa teritorije opštine. “Namera da se stanovništvo raseli nije isto što i namera da se neka grupe uništi”- rakao je Robinson i podsetio na presude Radoslavu Brđaninu, Miloradu Stakiću, Momčilu Krajišniku, Dušku Sikirici, kao i na nedavnu presudu Ratku Mladiću, koji su svi oslobođeni optužbe za genocid u Prijedoru i još nekim opštinama.

Zaključujući dvodnevnu žalbenu raspravu, predsedavajući sudija Meron je najavio da će presuda biti doneta “u dogledno vreme”. Pored Merona, u Žalbenom veću su još i sudije Sekule iz Tanzanije, Junsen/Joensen iz Danske, De Prada iz Španije, kao i Gatti-Santana, sutkinja iz Urugvaja.

Dijeljenje sadržaja