Svedočeći u odbranu Ratka Mladića, pukovnik Rajko Šarenac tvrdio da je njegova Prva gardijska brigada bila angažovana u borbama, a ne u napadima na civile, pa je tužilac predočio dokumente Glavnog štaba VRS u kojima se od podređenih jedinica zahteva da se muslimanskom stanovništvu razvije osećaj "života u getu" i "omogući iseljavanje"

Pukovnik Rajko Šarenac je bio pomoćnik komandanta za moral Prve gardijske brigade koja je bila direktno potčinjena Glavnom štabu vojske bosanskih Srba na čijem se čelu nalazio optuženi Ratko Mladić. Ta brigada nije imala stalno mesto rasporeda, već je po potrebi upućivana na različite delove fronta, uglavnom oko Sarajeva i u istočnoj Bosni, odnosno Podrinju.

U izjavi odbrani i glavnom ispitivanju naglašen je angažman svedokove brigade na Nišićkoj visoravni krajem 1993, kada se suprotstavila Armiji BiH i tako omogućila povlačenje hrvatskih vojnika i civila iz Vareša ka Kiseljaku. Naveo je, dalje, da je u julu 1993. godine zajedno sa generalom Mladićem ušao u Trnovo, i da je optuženi naredio da se zarobljenom komandiru tamošnje policije ne sme ništa desiti jer mu je spasao ujaka i ujnu iz Trnova.

U unakrsnom ispitivanju tužilac Veber/Weber se prevashodno bavio učešćem svedokove brigade u borbama u istočnoj Bosni u proleće 1993, ukazujući da je cilj vojske bosanskih Srba, pored napada na Armiju BiH, bilo i proterivanje civila iz Cerske, Žepe, Goražda i drugih mesta u Podrinju. Na pitanje o tome, svedok je rekao da se njegova jedinica borila protiv neprijateljskih vojnika, a ako se neko od civila našao na putu – "njegov problem".

U borbenom izveštaju komandanta Zvorničke brigade Vinka Pandurevića iz marta 1993. godine se navodi da je na kolone muslimanskih civila i vojnika koje se kreću ka Konjević Polju "dejstvovano svim raspoloživim sredstvima". Iako je priznao da je njegova jedinica tada ratovala u sadejstvu sa Zvorničkom brigadom, svedok se ogradio od pomenutog izveštaja, navodeći da su imale posebne zone odgovornosti.

Svim jedinicama koje su učestvovale u operaciji zauzimanja Podrinja u maju 1993. godine su izdata su dva naređenja Glavnog štaba – jedno za napad na Žepu, drugo na Goražde – u kojima se navodi da se po ulasku srpske vojske u te enklave muslimanskim civilima treba "omogućiti iseljavanje" u centralnu Bosnu. Šarenac priznaje da su takva naređenja stigla u komandu njegove brigade, ali da su napadi na Žepu i Goražde odbijeni, pa se ne može govoriti o postupanju sa civilima nakon ulaska srpske vojske.

U izveštaju Glavnog štaba VRS od 30. maja 1993. godine se, ukazuje tužilac, navodi da su borbe u dolini Drine izazvale strah "kod muslimanske vojske i stanovništva". Zatim se navodi da treba obustaviti operacije zbog pritiska javnosti, ali u isto vreme "sprečiti muslimansko stanovništvo da se vrati u ranije napuštena sela i gradove", a onima koji su ostali u enklavama propagandnim aktivnostima "razviti osećaj života u getu i da njihova sudbina zavisi od Vojske Republike Srpske". To bi, po analizi Glavnog štaba, trebalo da dovede do daljeg "postepenog iseljavanja muslimanskog stanovništva" i sprečavanje povratka onih koji su ranije otišli.

Svedok odgovara da se rata svi boje i da je strah kod civila usled borbi bila uobičajena pojava. Negira, međutim, da je cilj vojske bosanskih Srba bilo iseljavanje muslimanskog stanovništva, baš kao što ne zna ništa o navodu pomenutog izveštaja Mladićevog glavnog štaba da su se borbena dejstva u istočnoj Bosni odvijala u sklopu ostvarenja jednog od šest strateških ciljeva bosanskih Srba koji zagovara brisanje granice sa Srbijom na reci Drini.

Dijeljenje sadržaja