Zdravko Tolimir nakon izricanja presude

Pretresno veće kojim je predsedavao nemački sudija Krištof Flige/Christoph Flügge a čine ga još sutkinja Priska Niambe/Prisca Nyambe iz Zambije i Antoan/Antoine Mindua iz Konga većinom glasova je presudilo da je Zdravko Tolimir kriv za genocid, udruživanje radi vršenja genocida, istrebljenje, ubistva, progone i prisilno preseljenje stanovništva Srebrenice i Žepe u julu 1995. godine i osudilo ga na kaznu doživotnog zatvora. Suprotno mišljenje izrazila je sutkinja Niambe, koja smatra da odgovornost optuženog nije dokazana izvan razumne sumnje.

Bivši Mladićev pomoćnik za bezbednosno-obaveštajne poslove u Glavnom štabu VRS je, prema oceni većine, učestvovao u dva udružena zločinačka poduhvata i odgovoran je za zločine počinjene radi ostvarivanja tih poduhvata – ubistvo hiljada vojno sposobnih muslimanskih muškaraca nakon pada Srebrenice i Žepe i prisilno premeštanje muslimanskog stanovništva iz istočnih enklava.

Mučenje zarobljenih muškarca je, ocenjuje većina, izazvalo stravične fizičke i mentalne patnje zarobljenika i predstavlja čin genocida. Utvrđeno je takođe da je uklanjanje muslimanskog civilnog stanovništva iz Žepe, uništavanje njihovih domova i džamija, kao i ubistvo trojice najuglednijih ličnosti u enklavi – Avde Palića, Mehmeda Hajrića i Amira Imamovića - izvršeno sa ciljem da se onemogući obnavljanje muslimanske zajednice u enklavi i predstavlja zločin genocida. Ovo je, inače, prva tribunalova presuda za zločine koji su u julu 1995. godine počinjeni u žepskoj enklavi

Sudije su, uz suprotno mišljenje sutkinje Niambe, primenom konzervativne metode utvrđivanja minimalnog broja žrtava, zaključile da je u Srebrenici u leto 1995. godine ubijeno najmanje 4.970 muslimanskih muškaraca. Realno, smatra većina, najmanji broj ubijenih je bliži cifri od 6.000.

Zločini počinjeni u okviru dva udružena zločinačka poduhvata su prema oceni sudija bili "masivni po obimu, stravični po intenzitetu i razarajući po svom efektu". Veće je presuđujući u ovom predmetu uzelo u obzir i "ekstremne patnje približno 35 hiljada žena i dece koji su prisilno premešteni iz istočnih enklava i koji ni do danas ne uspevaju da žive normalnim životom".

Pri odmeravanju kazne, većina je pre svega uzela u obzir težinu počinjenih zločina i doprinos optuženog pogubljenju hiljada muškaraca i dečaka, kao delu organizovane operacije usmerene na uništavanje muslimanskog stanovništva tog dela BiH. Kao otežavajuće okolnosti u presudi se navode visoki čin i ključni položaj optuženog u Glavnom štabu VRS, njegova dužnost i propust da zaštiti hiljade ratnih zarobljenika, zatim njegovo svesno i aktivno učešće i centralna uloga u dva udružena zločinačka poduhvata, kao i zloupotreba položaja u pokušaju da se – premeštanjem leševa – prikriju počinjeni zločini. Kao jedinu olakšavajuću okolnost većina Pretresnog veća je istakla Tolimirovo "dobro vladanje" tokom suđenja, ali je tome pridala malu težinu pri odmeravanju presude.