U današnjoj uvodnoj reči na suđenju Goranu Hadžiću tužilac rekao da će dokazati odgovornost bivšeg predsednika RSK za "prvo etničko čišćenje na području bivše Jugoslavije", sprovođeno najtežim zločinima nad civilima čiji je "jedini greh" bio što su nesrbi a zatekli su se na teritoriji koju su optuženi i drugi učesnici tog udruženog zločinačkog poduhvata smatrali srpskom

"Danas iznosimo poslednju uvodnu reč na poslednjem suđenju pred Tribunalom koje se odnosi na prve zločine počinjene tokom dugih godina sukoba i očaja na području nekada kulturno bogate i raznovrsne zemlje zvane Jugoslavija", rekao je tužilac Daglas/Douglas Stringer na otvaranju suđenja Goranu Hadžiću. Sudiće mu se za zločine počinjene na istoku Hrvatske u području SAO Slavonija, Baranja i Zapadni Srem (SBZS) dok je bio predsednik vlade te samozvane oblasti od juna '91. do februara '92., a potom i predsednik tzv. Republike Srpska Krajina (RSK) do kraja '93. godine.

Tužilac je opisao Hadžićev vrtoglavi uspon od magacionera iz vukovarskog sela Pačetin do "premijera" i predsednika samozvanih srpskih država i "glavnog čoveka Slobodana Miloševića u Hrvatskoj". Optužbu svakako najviše zanima njegovo učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu sa ciljem stvaranja etnički čistih srpskih oblasti na području Hrvatske. Taj poduhvat je ostvarivan brojnim zločinima prevashodno nad lokalnim Hrvatima, ali i Mađarima, Slovacima i pripadnicima drugih manjina. "Najmoćnija ličnost" tog zločinačkog poduhvata bio je, navodi tužilac, predsednik Srbije Milošević, a u njemu su pored Hadžića učestvovali još i Jovica Stanišić, Franko Simatović, Mihalj Kertes, Željko Ražnatović Arkan, Milan Martić i drugi.

Goran Hadžić se u 14 tačaka optužnice tereti za zločine progona, ubistva, istrebljenja, mučenja, deportacija, prisilnih premeštanja, pljačke i razaranja privatne imovine i verskih objekata počinjenih u sklopu etničkog čišćenja zamišljenih srpskih područja, na kojima su neretko Hrvati činili većinsko stanovništvo. To je, objašnjava tužilac, bilo prvo etničko čišćenje koje se potom proširilo na ostala područja bivše Jugoslavije. U sklopu tog procesa sa područja SBZS je proterano 180.000 ljudi, a njihove su kuće opljačkane, spaljene ili naseljene Srbima, dok se u optužnici poimence pominje smrt 348 Hrvata i pripadnika manjinskih naroda. U zločinima su učestvovali JNA, lokalni dobrovoljci i Teritorijalna odbrana, kao i jedinice "uvezene" iz Srbije, poput "šešeljevaca" ili "arkanovaca" koje je Hadžić smestio u Centar za obuku u Erdutu.

Naglašavajući "rasprostranjeno i sistematsko" činjenje zločina i "dosledan obrazac zastrašivanja" nesrba, tužilac je ukazao na nekoliko primera, poput ubistva 11 Hrvata i Mađara u Arkanovom Centru za obuku u Erdutu početkom novembra 1991. godine, a potom još troje koji su se raspitivali o njihovoj sudbini. Osvrnuo se i na progon Hrvata iz Iloka, zatvaranje i premlaćivanja njihovih sunarodnika iz Lovasa i slanje zatočenika na minsko polje 18. oktobra 1991. godine kada je stradao 21 civil. Najteži zločin za koji se Hadžić tereti je ubistvo oko 200 Vukovarčana na poljoprivrednom dobru Ovčara i istovremeno maltretiranje i ubistvo njih 17 u vukovarskom Veleprometu. U optužnici se navode i zločini nad ljudima koji su sa područja SBZS deportovani u Srbiju i tamo držani u zatočeničkim objektima.u nehumanim uslovima, mučeni i ubijani.

Hadžić sve te zločine, rečeno je danas, "nije tek posmatrao sa strane", već je planirao, sprovodio i podsticao, što direktnim postupcima, što svojim nečinjenjem da ih spreči ili kazni počinioce. Tužilac tvrdi da će dokazati da je Hadžić bio dobro upoznat sa ubistvima i etničkim čišćenjem, što je i sam potvrdio na video snimcima iz tog vremena koji su danas emitovani u sudnici.

Posebno je naglašena fizička blizina Hadžića sa Arkanom i njegovim borcima, a samim tim i sa zločinima koji su oni počinili. Naime, vlada na čijem čelu je bio optuženi i centar za obuku "arkanovaca" bili su smešteni na istom mestu – u vinariji u Erdutu, tako da su se ubistva i premlaćivanja zatočenika u Centru dešavala tik uz zgradu u kojima je Hadžić obavljao svoje premijerske dužnosti.

Tužilac je na kraju uvodne reči podsetio da je RSK "nestala" 1995. godine nakon hrvatskih vojnih operacija "Bljesak" i "Oluja" i mirne reintegracije istočne Slavonije. Iako je propao naum Hadžića i njegovih saboraca da stvori etnički čist srpski entitet unutar Hrvatske, taj neuspešni pokušaj je rezultirao mnogim zločinima zbog čega će tužilac, kaže, na kraju suđenja zahtevati osuđujuću presudu za bivšeg premijera SBZS i predsednika RSK po svih 14 tačaka optužnice.

Po okončanju tužiočevog izlaganja, predsedavajući sudija je saopštio da odbrana sada neće iznositi uvodnu reč niti će se optuženi Hadžić, iako na to ima pravo, obraćati veću bez polaganja zakletve, tako da je odmah izveden prvi svedok optužbe – Zlatko Antunović iz Dalja.

Dijeljenje sadržaja