Dr Slavenko Terzić, naučni savetnik Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), kao veštak odbrane Slobodana Miloševića svedoči o "novijoj istoriji" Balkana, Srbije i Kosova, kontinuitetu ideje Velike Albanije i konstanti nasilja nad kosovskim Srbima.

Na sudjenju Slobodanu Miloševiću u toku je kratak kurs istorije Balkana, Srbije i, posebno, Kosova i Metohije. U ulozi predavača je dr Slavenko Terzić, naučni savetnik Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), koji je kao veštak odbrane podneo veću opsežan ekspertski izveštaj o "novijoj istoriji" tog područja.

Mada je sudija Robinson sugerisao Miloševiću da se u ispitivanju svedoka koncentriše na zbivanja koja su prethodila najnovijoj kosovskoj krizi, kao i na ustavna pitanja i razvoj sukoba koji je kulminirao u prvoj polovini 1999., Terzić je na početku svedočenja ukazao da su na "noviju istoriju" tog područja bitno uticala tri istorijska faktora. To su, po njemu: prvo, osmanlijska osvajanja u XV veku kojima se na te prostore "uvodi sukob islamskog i hrišćanskog sveta"; drugo, politika velikih sila u poslednjih 200 godina i nastojanja Austro-Ugarske, fašističke Italije, nacističke Nemačke i drugih "da stave Balkan pod svoju kontrolu" i, treće, politika koju su sprovodili Komunistička internacionala, KPJ i Tito, a koja je umesto "jugoslovenskog integralizma podsticala nasledjene nacionalne rivalitete."

Pošto je serijom geografskih karata iz XIX veka pokazao da je "evropska nauka Kosovo i Metohiju uvek označavala kao deo Stare Srbije", bivši direktor Istorijskog instituta SANU je u dokaze uveo diplomatska dokumenta i karte koje govore o planovima za uspostavljanje Velike Albanije, koja bi obuhvatila značajne delove Srbije, Crne Gore, Makedonije i severne Grčke. Kontinuitetu "Veliko-Albanske ideje" je, po Terziću, doprinela podrška pojedinih sila: prvo je to bila Austro-Ugarska, onda fašistička Italija i nacistička Nemačka, a danas su to NATO i nedefinisane "druge sile."

Podržavajući stvaranje Velike Albanije fašistička Italija je, ukazao je Terzić citirajući Musolinijevog šefa diplomatije grofa Ćana, htela da od nje stvori "tvrdjavu koja će neumoljivo vladati Balkanom". Terzićev je "utisak" da su poslednjih 10 godina oživela nastojanja da se "u novim okolnostima stvori nova tvrdjava, koja će biti centar trgovine belim robljem i drogom i oslonac radikalnog islama u ovom delu Evrope." Istoričar SANU nije precizirao gde su, ili kod koga su, "oživela" ova navodna nastojanja, ali se iz njegovih prethodnih odgovora moglo zaključiti da u prvom redu ima u vidu NATO i njegove zemlje-članice.

Dva su, po njemu, ideološka osnova ideje Velike Albanije. Prvi je "panislamizam" koji se "vešto prikriva", pa je tako u kabinetu predsednika Kosova, "ne slučajno", istaknuta fotografija Ibrahhima Rugove sa papom Jovanom Pavlom Drugim. To bi, po Terziću, trebalo da bude dokaz o "veštom prikrivanju" Rugovinog "panislamizma."

Kao drugi ideološki osnov za ideju Velike Albanije veštak Miloševićeve odbrane navodi "panilirizam", koji se po njemu zasniva na pogrešnoj premisi da su Albanci potomci Ilira, te im pripada pravo na nekadašnje ilirske teritorije koje su "okupirali" Slaveni, što je osnov za "etničko čišćenje" drugih sa tih teritorija.

Terzić je, zatim, prešao na "kontinuitet nasilja Albanaca nad Srbima", navodeći da je prvo "veliko etničko čišćenje" Srba na Kosovu izvršeno izmedju 1878. i 1912. godine. Drugi veliki talas etničkog čišćenja Srba izveden je tokom Drugog svetskog rata, pod okriljem fašističke Italije i nacističke Nemačke. Komunisti su, nakon rata, propustili da izvrše "denacifikaciju albanskog društva na Kosovu" i sankcionisali su etničke prilike stvorene okupacijom, čime su stvorili uslove za novi talas etničkog čišćenja, početkom šezdesetih godina.

Kratak kurs balkanske istorije u verziji SANU je tu, za danas, prekinut i biće nastavljen sutra.

Dijeljenje sadržaja