Svedok Mladićeve odbrane Vinko Nikolić tvrdi da su Muslimani i Hrvati iz Sanskog Mosta odlazili po sopstvenom "zahtevu i odluci" u čemu su im opštinske vlasti samo "pomogle". Tužilac ukazuje da se pomoć svodila na niz prisilnih mera koje nesrpskom stanovništvu nisu ostavili drugi izbor nego da odu

Vinko Nikolić je tokom rata bio član Kriznog štaba Sanskog Mosta kao predstavnik Srpskih odbrambenih snaga (SOS), paravojne grupe koja je na početku sukoba integrisana u vojsku bosanskih Srba kao specijalna jedinica Šeste sanske brigade. Pred Tribunalom je do sada svedočio u odbranu Radovana Karadžića, a njegova izjava iz tog predmeta uvrštena je danas u dokaze na suđenju Ratku Mladiću.

U sažetku koji je pročitao branilac Branko Lukić navodi se da vlasti Sanskog Mosta nisu imale plan da se iz opštine proteraju nesrbi, kao i da je 8.000 Muslimana do kraja rata ostalo kod svojih kuća. Oni lojalni nisu čak ni bili otpuštani s posla i radili su, navodi Nikolić, kao učitelji ili službenici u katastru. Ne poriče da je veliki broj nesrba napustio opštinu, ali tvrdi da se to dogodilo po njihovom "zahtevu i odluci", a da su im vlasti u tome samo "pomogle".

Pomogle su im, ukazuje tužilac Amir Zec, tako što je na njih vršen pritisak – isterivani su s posla, zatvarani na više lokacija u Sanskom Mostu, a potom transportovani u logor Manjača kod Banja Luke. Po zapisnicima sa sastanaka Kriznog štaba, za otpuštanja nesrba s posla između ostalih je bio zadužen i svedok, a ljudi su transportovani u Manjaču kamionima kojima je on u ime opštinskih vlasti raspolagao. Jedan od otpuštenih sudija iz Sanskog Mosta je i Nedžad Muhić, koji se zajedno sa još 19 zarobljenika prilikom transporta do Manjače ugušio u kamionu. Svedok tvrdi da je učestvovao samo u otpuštanju predsednika suda i direktora Doma zdravlja, a odgovornost za transport zatočenika na Manjaču prebacuje na civilnu policiju.

Suprotno Nikolićevim navodima da je u opštini na kraju rata ostalo oko 8.000 Muslimana, tužilac ukazuje na dokument banjalučke Državne bezbednosti u kojem se navodi da ih je u februaru 1995. godine u Sanskom Mostu bilo 3.350, a pored toga i oko hiljadu Hrvata, od predratnih više od 30.000 nesrba. Oni su, sugeriše tužilac, proterani. U prilog toj tezi predočio je zapisnik sa sednice opštinskog izvršnog odbora s kraja jula 1992. godine gde se navodi da se sa odlascima nesrba "mora nastaviti jer to traže vojska i srpski narod", kao i da Sanski Most treba da bude "srpski grad". Pored toga, u "Informatoru" opštinskog odbora Srpske demokratske stranke u junu iste godine piše da se "sukob naroda najefikasnije može rešiti preseljenjem Muslimana i Hrvata u centralnu Bosnu". Svedok odgovara da nije bio član izvršnog odbora niti stranke i da je tada bio na frontu, pa o proterivanju ne zna ništa.

Branilac Lukić je u dodatnom ispitivanju ukazao da se na pomenutom sastanku izvršnog odbora navodi i da iseljavanje treba da se odvija "mirnim putem" i da transport treba obezbediti onima "koji su zainteresovani". Nikolić se na to nadovezao tvrdnjom da se na sastancima Kriznog štaba raspravljalo samo o preseljenju civila koji su "izrazili želju da odu". Kaže da je cilj opštinskih vlasti bio da se "sačuvaju životi makar po cenu iseljenja", a na pitanje sudije Flugea/Flugge da li je cilj tog procesa bio da Sanski Most postane "srpski grad", odgovorio je: "Verovatno".

Vinko Nikolić je bio poslednji svedok za tekuću sedmicu, a dokazni postupak odbrane nastavlja se u ponedeljak.

Dijeljenje sadržaja