Bivši član Kriznog štaba AR Krajine Milorad Sajić negira da je politika tamošnjih vlasti bila usmerena na iseljavanje nesrpskog stanovništva, a tužilac predočio dokaze da su Hrvati i Muslimani smenjivani sa javnih funkcija, zatvarani u logore, prisiljavani da odu i sprečavani da se vrate...

Nakon iskaza na suđenjima Radoslavu Brđaninu i Radovanu Karadžiću, Milorad Sajić je u poslednjem nastupu pred Tribunalom svedočio u odbranu Ratka Mladića. On je na početku rata u BiH imenovan za sekretara za narodnu odbranu takozvane Autonomne regije (AR) Krajina, a po funkciji je bio i član kriznog štaba tog entiteta. Po optužbi, rukovodstvo bosanskih Srba je preko Kriznog štaba AR Krajina sprovodilo etničko čišćenje zamišljenih srpskih područja severozapadne BiH, a predsednik tog organa Radoslav Brđanin u Hagu je osuđen na 30 godina zatvora i kaznu služi u Danskoj.

Sajić je u izjavi Karadžićevoj odbrani, kojom se služe i Mladićevi branioci, odricao ulogu Kriznog štaba u etničkom čišćenju nesrpskog stanovništva Krajine, ali je, za svaki slučaj, negirao i da je postojala veza krajinskog sa paljanskim rukovodstvom. Branilac Stojanović je, u sažetku izjave, naglasio svedokovu tvrdnju da "vojna struktura nikada nije bila pod kontrolom civilnih vlasti Krajine".

Ukazujući da je na Muslimane i Hrvate u Krajini od početka rata vršen pritisak da se isele, tužilac je predočio dve odluke Kriznog štaba iz maja i juna 1992. godine u kojima se navodi da na rukovodećim mestima u javnim preduzećima mogu da sede samo kadrovi koji su "odani srpskom narodu i republici", odnosno, po tužiocu – samo Srbi. Svedok uzvraća da je to normalno postupanje Srpske demokratske stranke koja je preuzela vlast, podsećajući da i danas vladajuće partije na rukovodeća mesta stavljaju samo svoje kadrove. Dodao je i da Muslimani i Hrvati koji su bili smenjeni nisu neminovno bili otpuštani.

Do masovnog iseljavanja nesrba iz Krajine po optužbi je došlo kada su srpske vlasti počele sa sprovođenjem sistematske kampanje zločina, između ostalog i putem zatvaranja, zlostavljanja i ubijanja u logorima Omarska, Keraterm i Trnopolje. U izjavi odbrani svedok je opisao da je delegacija AR Krajine u jednom momentu posetila Omarsku i da mu je gradonačelnik Banja Luke Predrag Radić rekao "da ga je šokiralo" ono što je tamo video. Sajić je danas to potvrdio i dodao da je tek kasnije saznao da su tamo počinjeni zločini.

U dokumentima Kriznog štaba AR Krajine koje je danas prezentovao tužilac se navodi da će se Muslimanima i Hrvatima dozvoliti iseljavanje iz Krajine kada "druga strana" pusti Srbe da odu sa teritorije koju ne kontroliše srpska vojska. Zatim se navodi da će se u napuštene kuće u Krajini naseliti Srbi, a da povratak nesrba "treba sprečiti". Sajić odgovara da se u tim odlukama "svašta pisalo", ali da nije sve sprovođeno u praksi. Ipak, u dokumentima u posedu tužilaštva se vidi da su opštine sprovodile plan iseljavanja, odnosno "razmene stanovništva", a tužilac je pored toga dokazivao i da je postojala stalna veza između rukovodstva sa Pala i vrha AR Krajine. U tu svrhu predočio je deo presretnutog razgovora iz novembra 1991. godine u kojem Karadžić zamera Brđaninu što ga "zivka za svaku sitnicu kao da mu je dadilja", kao i dokaze o tome da su Karadžić i Mladić tokom rata dolazili u Banja Luku i sastajali se sa Brđaninom i drugim krajinskim rukovodiocima.

Kakav je zaista bio stav Kriznog štaba AR Krajine prema nesrpskom življu po optužbi svedoči poznati govor Radoslava Brđanina na mitingu u Banja Luci 1994. godine. Tada je, između ostalog, rekao da Srbi imaju obavezu da "narednih sto godina brišu cipele od pogani nekrsta koji onečistiše našu zemlju" i predložio da se glavni banjalučki trg ogradi bodljikavom žicom i tako spreči da se njime ikada više "šire neprijatelji Srba". Svedok je rekao da mu govor "nije jasan" i na svaki način se trudio da relativizuje Brđaninove reči. Rekao je, na primer, da se floskula "pogani nekrsta" ne mora odnositi na ceo narod već na njihove političke predstavnike, kao i da se ograđivanje bodljikavom žicom odnosi samo na jedan trg u Banja Luci, a ne na celu Krajinu.

Dijeljenje sadržaja