Bivši predsednik SDS i Kriznog štaba u Čelincu Sveto Kovačević negira podatke banjalučke policije i državne bezbednosti po kojima je broj nesrba u tom mestu sa predratnih 1.500 pao na oko 200 i tvrdi da se broj stanovnika smanjivao samo zbog "prirodne selekcije", odnosno smrti starijih i odlaska "omladinaca" na školovanje

Nakon predsednika opštinskog SDS i Kriznog štaba iz Rogatice Svete Veselinovića, u odbranu Radovana Karadžića danas je svedočio i njegov pandan po funkcijama iz Čelinca – Sveto Kovačević. U izjavi timu odbrane koja je uvedena u dokaze, on se trudio da ratne događaje u Čelincu predstavi u što boljem svetlu.

Naveo je da je život u toj krajinskoj opštini tokom rata bio težak za sve stanovnike, bez obzira na nacionalnu pripadnost i da se vlast koju je on vodio trudila da pomogne svima. Posebno ugroženim nesrbima, pre svega Muslimanima, kojih je bilo oko deset odsto.

Kako je "zaštita" izgledala u praksi, u unakrsnom ispitivanju je ukazala tužiteljica Saterlend/Sutherland predočavajući dokument opštinskih vlasti od 23. jula 1992. godine u kojem se određuje "poseban status nesrpskog stanovništva" opštine Čelinac. Njima je tim aktom zabranjen izlazak iz kuće od 16 časova do 6 ujutro, imali su stalnu zabranu napuštanja svojih sela i komunikacije sa rođacima van opštine, nisu smeli da kupuju i prodaju nekretnine, voze automobile i okupljaju se u grupama većim od troje ljudi, kupaju se u reci i love ribu.

Kovačević objašnjava da se radilo o "mudroj i pametnoj" odluci čiji cilj nije bio ograničavanje prava nesrba već zaštita njihove bezbednosti. Ideja je, objašnjava, bila da oni ostanu kod svojih kuća i ne izlažu se opasnosti da budu povređeni od strane srpskih povratnika sa fronta koji bi im mogli nauditi. "Mudra odluka" je, kaže, dala rezultate i muslimansko stanovništvo je sačuvano u opštini zbog čega su mu, tvrdi, oni i dan-danas zahvalni.

I toj tvrdnji se suprotstavila tužiteljica. Ukazala je da je po popisu iz 1991. godine u Čelincu bilo oko 1.500 Muslimana, a da se taj broj, po podacima Centra službi bezbednosti Banja Luke, 1993. godine prepolovio, a do kraja rata pao na svega 190. Slično je i sa Hrvatima kojih je bilo 76 na početku, a samo 15 na kraju rata. Kovačević, međutim, ne veruje podacima banjalučke policije i državne bezbednosti, navodeći da se radi o "netačnoj proceni". Dozvoljava mogućnost da je bilo odlazaka, ali tvrdi da se radilo o "prirodnoj selekciji", odnosno da su stariji ljudi umirali, a "omladinci" odlazili da se školuju u druga mesta. Na pitanje da li je više od 1.200 ljudi "otišlo na školovanje", Kovačević odgovara da se odlazilo zbog loših uslova života a ne zbog pritiska.

Svedok je u izjavi timu odbrane tvrdio da su lokalne vlasti u Čelincu reagovale na napade usmerene protiv nesrpskog stanovništva i naveo primer jednog muslimanskog sela, kada su ubijene dve žene i tri muškarca, a više kuća spaljeno. Kaže da je policija odmah reagovala, uhapsila počinioce i da su osuđeni na višegodišnje zatvorske kazne. Tužiteljica je predočila dokumente iz kojih se vidi da su počinioci po zahtevu opštinskih vlasti, vojske i lokalnog stanovništva ubrzo pušteni iz pritvora, a da su osuđeni tek 2002. godine.

Na samom kraju današnjeg zasedanja počeo je iskaz ratnog predsednika Kriznog štaba opštine Prijedor, Milomira Stakića. Sutra ujutro će prvo biti saslušan bivši bezbednjak Glavnog štaba VRS Ljubiša Beara, nakon čega se očekuje nastavak Stakićevog svedočenja.

Dijeljenje sadržaja