U unakrsnom ispitivanju bivšeg vojnog posmatrača UN, odbrana Ante Gotovine dokazivala da je šest granata koje su pogodile stambeno naselje – as čije je kratere svedok analizirao - ispaljeno popodne 5. avgusta 1995. sa položaja Srpske vojske Krajine, pošto je do tada u Kninu ostalo malo ili nimalo Srba


Norveški oficir Tor Munkelin/Munkelien je od 14. avgusta do 1. decembra 1995. godine kao vojni posmatrač UN (UNMO) bio uključen u patrole koje su u takozvanom Sektoru Jug kninske krajine evidentirale kršenja ljudskih prava – ubistva civila, paljenje, razaranja i pljačkanja kuća i ubijanja stoke - nakon operacije "Oluja". Ono što je u tim patrolama video i utvrdio Munkelin je opisao u dve izjave koje su – zajedno sa dokumentima UNMO iz tog vremena, uvrštene u dokaze optužbe na suđenju Anti Gotovini, Ivanu Čermaku i Mladenu Markaču, hrvatskim generalima optuženim za zločine u toku i nakon "Oluje."

U kratkom glavnom ispitivanju, Munkelien je opisao kako je, neposredno po dolasku u Knin, zajedno sa kolegom Antilom izvršio analizu kratera ostalih nakon eksplozije šest granata u jednom stambenom naselju, udaljenom od 350 do 500 metara od vojne kasarne. Opisao je, takođe, kako su vojni posmatrači izvršili "preliminarnu procenu štete" izazvane artiljerijskom paljbom na Knin na početku operacije "Oluja" i zaključili da je ona bila usredsređena na vojne mete, da su se pogođeni civilni objekti nalazili u neposrednoj blizini vojnih, kao i da je bilo samo 3 do 5 udara u delovima grada gde nije bilo vojnih ciljeva. Smatra da je ta procena urađena "na brzinu" i pod pritiskom više komande UNMO koja je tražila hitni izveštaj i dodaje da se kasnije ispostavilo da je granatiranje prouzrokovalo veću štetu nego što je opisano u preliminarnom izveštaju.

Greg Kiho/Kehoe, branilac prvooptuženog Gotovine, je na početku unakrsnog ispitivanja osporavao svedokovu stručnost da analizira kratere i posledice dejstva raznih artiljerijskih oruđa, ukazujući da je u norveškoj vojsci služio u sanitetskoj jedinici. Prema braniocu, Munkelien je granate ispaljene iz višecevnog raketnog bacača, čije je kratere analizirao, pogrešno identifikovao kao M-63 dok se, po njemu, radilo o tipu M-77. Oba tipa granata se ispaljuju iz višecevnih bacača i imaju kalibar od 122 milimetra, ali je M-77 trostruko duža od M-63 i ima stabilizator. Na fotografiji granate Kiho je pokazao iskrivljene delove metala koji, po njemu, predstavljaju ostatke stabilizatora.

Kiho, međutim, nije do kraja osporavao svedokovu stručnost. Naprotiv, prihvatio je kao tačnu njegovu procenu ugla pod kojim su pale i pravca iz kojeg su došle granate, ukazujući da to ukazuje da su ispaljene sa područja Strmice na kojem su 4. i 5. avgusta 1995. godine bili položaji Srpske vojske Krajine (SVK), koja je u svom arsenalu – za razliku od Hrvatske vojske – imala granate tipa M-77. Tu svoju tvrdnju Kiho je potkrepio izveštajem vojnih posmatrača UN od 5. avgusta 1995. u kojem stoji da je u 18:05 časova sa pozicija SVK ispaljeno osam hitaca iz artiljerijskog oruđa prema Kninu u kojem je do tada ostalo malo ili nimalo Srba. Svedok je odgovorio da nije znao za taj izveštaj i potvrdio da mu nije poznato ko je ispalio granate čije je kratere analizirao.

Unakrsno ispitivanje Tora Munkelina biće nastavljeno sutra.

Dijeljenje sadržaja