U presudi sedmorici oficira vojske i policije bosanskih Srba, optuženih za zločine u Srebrenici i Žepi, Pretresno veće je zaključilo da je izvan razumne sumnje dokazano da su – sa izuzetkom deportacije – počinjeni svi zločini navedeni u optužnici: genocid, udruživanje radi vršenja genocida, istrebljenje, ubistva, surovo i nehumano postupanje i terorisanje civila, progone i prisilno uklanjanje stanovništva


Zločini počinjeni u julu 1995. godine su "nečuveni po obimu i okrutnosti", kako u ratu u bivšoj Jugoslaviji tako i u kontekstu "ljudske istorije" – navodi se u danas izrečenoj presudi "Srebreničkoj sedmorki" oficira vojske i policije bosanskih Srba. Pretresno veće je zaključilo da je izvan razumne sumnje dokazano da su – sa izuzetkom deportacije – počinjeni svi zločini navedeni u optužnici: genocid, udruživanje radi vršenja genocida, istrebljenje, ubistva, surovo i nehumano postupanje i terorisanje civila, progoni i prisilno uklanjanje stanovništva. Proglašavajući ih krivim za pojedine od tih zločina Pretresno veće je sedmorici optuženih odmerilo kazne u rasponu od 5 godina do doživotnog zatvora.

Na doživotni zatvor, najtežu kaznu koju može da izrekne Tribunal, osuđeni su Vujadin Popović, koji je u vreme zločina bio pomoćnik komandanta za bezbednost u Drinskom korpusu i Ljubiša Beara, tadašnji načelnik bezbednosti u Glavnom štabu VRS. Obojica su proglašeni krivim za genocid, istrebljenje, ubistva i progone na političkim, verskim i rasnim osnovama. Popović je, kako se navodi u presudi, "ne samo znao da je namera da se ubije što je moguće veći broj muškaraca koji su pali u ruke snaga bosanskih Srba, već je i delio tu nameru". Genocidnu nameru je, zaključuje se u presudi, imao i Ljubiša Beara koji je bio "pokretačka snaga" i "glavni koordinator" operacije ubijanja i imao "najjasniju sliku o širokom obimu te operacije".

Trećeoptuženi Drago Nikolić, načelnik bezbednosti Zvorničke brigade VRS tokom srebreničke operacije, je prema presudi bio "aktivni učesnik udruženog zločinačkog poduhvata ubijanja" i delovao je zajedno sa Popovićem i Bearom. Mada smatraju da je bio svestan da se pogubljenja vrše sa genocidnom namerom, sudije se nisu uverile da je Nikolić delio Popovićevu i Bearinu genocidnu nameru. Proglašen je, međutim, krivim za pomaganje i podržavanje genocida, istrebljenje, ubistva i progone i odmerena mu je kazna od 35 godina zatvora.

Ljubomir Borovčanin, komandant združenih snaga MUP Republike Srpske angažovanih u srebreničkoj operaciji, proglašen je krivim za pomaganje i podržavanje istrebljenja, ubistva, progona i prisilnog uklanjanja stanovništva, a po načelu komandne odgovornosti i za dve tačke ubistva, zato što nije kaznio podređene koji su učestvovali u ubistvu zatočenika pred skladištem u Kravici. Za te zločine izrečena mu je jedinstvena zatvorska kazna u trajanju od 17 godina.

General Radivoje Miletić, načelnik za operativno-nastavne poslove u Glavnom štabu VRS je, po nalazima sudija, pisao Direktivu broj 7 koju je potpisao Radovan Karadžić a koje se u presudi definiše kao "zločinački plan". Miletić je, zaključeno je u presudi, ograničavanjem prolaska humanitarnih konvoja u enklave Srebrenica i Žepa doprineo stvaranju nepodnošljivih uslova života za stanovništvo enklava, čime je dao značajan doprinos udruženom zločinačkom poduhvatu prisilnog uklanjanja stanovništva. Proglašen je krivim za ubistva, progone i nečovečna dela prisilnog premeštanja i izrečena mu je kazna od 19 godina zatvora.

General Milan Gvero, Mladićev pomoćnik za moral, pravna i verska pitanja u Glavnom štabu VRS, je po oceni veća "igrao važnu ulogu u operacijama u Srebrenici i Žepi", i učestvovao je u pisanju Direktive broj 7 što znači da je znao za plan prisilnog uklanjanja stanovništva iz enklava. Mada je njegov doprinos tom udruženom zločinačkom poduhvatu ocenilo značajnim i proglasilo ga krivim za progone i nečovečna dela prisilnog premeštanja, veće mu je – uvažavajući izvesne olakšavajuće okolnosti – odmerilo kaznu od 5 godina zatvora.

Konačno, bivši komandant Zvorničke brigade VRS, Vinko Pandurević, je proglašen krivim za pomaganje i podržavanje ubistva, progona i prisilnog uklanjanja stanovništva kao i, po načelu komandne odgovornosti, propust da spreči i kazni podređene koji su vršili ubistva i izrečena mu je kazna od 13 godina zatvora. U njegovom slučaju veće je, kako je istaknuto, uzelo u obzir više olakšavajućih okolnosti, a pre svega njegovu odluku da – uprkos protivljenju nadređenih – otvori koridor kroz koji je 16. i 17. jula 1995. godine više hiljada Bošnjaka bezbedno prešlo na teritoriju pod kontrolom Armije BiH.

Tužilaštvo Haškog tribunala izrazilo je zadovoljstvo današnjom presudom "Srebreničkoj sedmorki", a pre svega činjenicom da je potvrđeno da je u Srebrenici u julu 1995. godine počinjen genocid.

Dijeljenje sadržaja