Dokazujući da su 1992. godine u sklopu etničkog čišćenja velikih delova BiH počinjeni brojni zločini nad bosanskim Muslimanima, tužilac danas na suđenju Ratku Mladiću izveo dva svedoka koji su, nakon što su preživeli streljanja, uspeli da pobegnu sa stratišta i dočekaju kraj rata

Suđenje Ratku Mladiću nastavljeno je danas iskazima dva svedoka iz različitih delova BiH sa skoro identičnim iskustvima – obojica su 1992. godine uhapšeni, opljačkani, jedno vreme držani zatočeni, mučeni i potom izvedeni na stratište, ali susticajem srećnih okolnosti obojica preživeli streljanje. Tužilac time dokazuje sistematski i rasprostranjeni karakter zločina navedenih u optužnici i obrazac ubijanja i proterivanja nesrba sa područja koja je rukovodstvo bosanskih Srba smatralo svojim..

U sudnici se jutros prvo pojavio Fejzija Hadžić, predratni direktor komunalnog preduzeća u Kalinoviku, koji je zajedno sa desetinama drugih muslimanskih civila krajem juna 1992. godine uhapšen, opljačkan i zatvoren u lokalnu osnovnu školu, a potom u obližnje skladište baruta. Mladić je, podsetimo, rođen u selu Božinovići u opštini Kalinovik gde su se odigrali zločini o kojima je Hadžić svedočio.

Odgovarajući na pitanja tužiteljice Bajbls/Bibles, Hadžić je rekao da je u skladištu baruta bio zatvoren do 5. avgusta kada su njega i još 23 zatočenika pripadnici jedinice Pere Eleza izveli i vojnim vozilima odvezli na livadu kod sela Ratine u opštini Foča. Tamo su postrojeni i streljani, a potom ubačeni u jednu štalu, poliveni benzinom i spaljeni. Dok požar još nije zahvatio ceo objekat, svedok je, iako ranjen u nogu i vezanih ruku, uspeo da se neopaženo izvuče i pobegne. Posle nekog vremena, priključio se zbegu sunarodnika u obližnjim brdima, gde mu je pružena i prva pomoć.

Od tada, kaže, "živi sa svojim traumama" i do sada je svedočio na haškom suđenju Momčilu Krajišniku, a pred sudom u Sarajevu i u postupcima protiv nekolicine pripadnika vojske i policije bosanskih Srba koji su bili uključeni u zločine u opštini Kalinovik. U presudi Krajišniku iskaz Fejzije Hadžića u potpunosti je prihvaćen i na osnovu njega su, zajedno sa drugim dokazima, doneseni zaključci u vezi sa dešavanjima u Kalinoviku.

Branilac bivšeg komandanta vojske bosanskih Srba Miodrag Stojanović je u unakrsnom ispitivanju nastojao da odgovornost za zločine na području Kalinovika i Foče pripiše policiji. Svedok je rekao da su policajci učestvovali u njegovom hapšenju, ali da je iz osnovne škole u magacin baruta odvezen vojnim vozilom, kao i da su grupu zatočenika na stratište odveli i tamo ih streljali vojnici u sivo-maslinastim uniformama. Kada je branilac sugerisao da se zločin dogodio jer je pre toga u borbama na tom području poginuo veći broj srpskih vojnika, svedok je reagovao navodeći "da se ne mogu povezivati pogibije vojnika na frontu i ubistva civila".

Nakon Hadžića, na klupu za svedoke je izveden bosanski Musliman koji je dao iskaz uz mere zaštite lika i izmene glasa i pseudonimom RM-010. U iskazu isprekidanom prelascima na privatne sednice, on je opisao da je u leto 1992. godine uhapšen na teritoriji opštine Ključ od strane vojnika u sivo-maslinastim uniformama. Zajedno sa još 150 do 170 Muslimana zatočen je u osnovnu školu u selu Biljani, gde su ih policajci pretresli i opljačkali. Zatim su 1o. jula 1992. godine uz batine ukrcani u autobuse, odvezeni na jednu livadu i tu streljani. U grupi na koju su vojnici otvorili vatru bio je i svedok, ali nije pogođen, pa je nakon nekih sat vremena uspeo da se izvuče sa stratišta i spase begom u šumu.

U optužnici protiv Ratka Mladića se navodi da je nakon njegovog bekstva na livadi ostalo 144 leša, a svedok kaže da to nije bio jedini zločin ubistva Muslimana u opštini Ključ i da su nakon rata, u jesen 1996. godine, na tri obližnje lokacije ekshumirani leševi više stotina civila. On je prisustvovao ekshumacijama na dve lokacije.

Tužiteljica D’Askoli/D’Ascoli danas je okončala glavno ispitivanje, a svedoka RM-010 će sutra unakrsno ispitati odbrana generala Ratka Mladića, optuženog za dvostruki genocid i druge zločine u BiH. Optuženi danas nije pravio probleme tokom pretresa, osim što se nakon jedne od pauza nije pojavio u sudnici. Branilac Stojanović je rekao sudijama da je Mladić "vrlo uznemiren, crven u licu i uzbuđeno je govorio". Ubrzo se, ipak, vratio u sudnicu i suđenje je nastavljeno.

Dijeljenje sadržaja