Transformacija opštinskih tela Srpske demokratske stranke (SDS) u opštinske krizne štabove je, prema ekspertskom izveštaju tužilaštva pripremljenom za suđenje bivšim čelnicima policije bosanskih Srba, predstavljala "obrazac pretvaranja partijskih organa u državne"


Na suđenju prvom ministru policije bosanskih Srba Mići Stanišiću i načelniku Centra službi bezbednosti (CSB) Banja Luka Stojanu Župljaninu, počelo je svedočenje Dorotea Henson/Dorothea Hanson, koja je za potrebe tužilaštva priredila ekspertski izveštaj o formiranju i radu srpskih kriznih štabova u BiH.

Henson kaže da je transformacija opštinskih tela Srpske demokratske stranke (SDS) u opštinske krizne štabove krajem 1991. godine predstavljala "obrazac pretvaranja partijskih organa u državne". Osnov za tu transformaciju predstavljalo je "Uputstvo o organizovanju i delovanju organa srpkog naroda u BiH u vanrednim okolnostima" koje je glavni odbor SDS izdao 19. decembra 1991. godine. U radu kriznih štabova učestvovali su predstavnici SDS, vojske, policije i drugih opštinskih organa, a odluke su donošene kolektivno. Od aprila 92. godine krizni štabovi igraju važnu ulogu u preuzimaju vlasti u opštinama širom Bosne i Hercegovine.

U Uputstvu o ponašanju i radu kriznih štabova, koje je krajem aprila 1992. godine usvojila vlada na Palama, ističe se da komanda nad jedinicama policije i teritorijalne odbrane mora "ostati u nadležnosti profesionalnog kadra". Henson je pojasnila da to znači da načelnik policije jeste član kriznog štaba, ali da sam odlučuje o upotrebi policijskih jedinica. Odbrana, međutim, tvrdi da su u prvoj polovini 1992. godine krizni štabovi imenovali načelnike policije i često odlučivali o upotrebi policijskih jedinica, bez znanja ministarstva unutrašnjih poslova.

Govoreći o regionalnim kriznim štabovima, Henson je objasnila da su oni prosleđivali uputstva sa republičkog nivoa na nivoe regija i opština i sprovodili politiku centralne vlasti, kao i da su njihove odluke bile obavezujuće za lokalne štabove. Drugooptuženi Stojan Župljanin je, prema optužnici, bio član Kriznog štaba Autonomne regije Krajina.

Na početku unakrsnog ispitivanja branilac provoptuženog Miće Stanišića protivio se svedočenju Dorotee Henson tvrdeći da je cilj njenog izveštaja da podrže teze tužilaštva u kojem je zaposlena od 1999. godine, kao i da je zato "selektivno i pristrasno" koristila dokumente. Branilac je takođe osporavao kredibilitet ekspertkinje tvrdeći da kao istoričarka i politička analitičarka nije dovoljno stručna da se bavi analizom rada kriznih štabova. Odbrana će sutra nastaviti unakrsno ispitivanje svedokinje.

Dijeljenje sadržaja