Prema svedoku koji je bio u samom vrhu nekadašnje Republike Srpska Krajina, glavnu ulogu u svim krajinaškim događajima - od "balvan revolucije" pa nadalje - imale su "paralelne strukture" čija je centralna ličnost bio Jovica Stanišić, tadašnji šef Službe državne bezbednosti Srbije i Miloševićev čovek od poverenja


Slobodan Milošević se jutros vratio u hašku sudnicu ali ga je u njoj, umesto najavljenog svedoka C-036, dočekao svedok C-061. Optuženi se nije bunio zbog te promene, što je najbolja potvrda da se radi o istom svedoku, kome je u međuvremenu "promenjen identitet", odnosno pseudonim kojim je zaštićen. Druga potvrda je što C-061 svedoči u prisustvu nemačkog advokata koji je prošle sedmice predstavljen kao zastupnik svedoka C-036, a treća je što "novi svedok" govori upravo o stvarima o kojima je bilo najavljeno da će svedočiti "stari svedok." U tribunalu, međutim, odbijaju da bilo šta kažu o toj promeni koja je, po svemu sudeći, napravljena u cilju zaštite identiteta ovog svedoka.

U tom cilju su zaštićeni ne samo ime i lik, već i glas svedoka, koji je izmenjen do nerazgovetnosti, tako da je publika prinuđena da njegov iskaz prati u prevodu na engleski ili francuski jezik. Iz istih razloga, delovi njegovog svedočenja su se danas odvijali na takozvanim "privatnim sednicama", kada do galerije za publiku ne dopiru slika i ton iz sudnice.

Svedok C-061 je "Kninski insajder" - ličnost iz samog vrha nekadašnje Republike Srpska Krajina. U tom svojstvu našao se i pod istragom haškog tužilaštva kao jedan od učesnika u "zajedničkom zločinačkom poduhvatu", a uskoro bi mogao da bude i optužen, pa mu je zato odobreno da svedoči u prisustvu svog advokata.

Na početku direktnog ispitivanja, koje će prema odluci veća trajati četiri dana - nakon čega će optuženi imati isto toliko vremena za unakrsno ispitivanje - svedok je govorio o položaju Srba u Hrvatskoj početkom devedesetih, osnivanju Srpske demokratske stranke i stvaranju takozvanih Srpskih autonomnih oblasti i Zajednica opština, iz kojih je zatim izrasla Republika Srpska Krajina.

Najzanimljiviji deo današnjeg svedočenja odnosio se na delovanje takozvanih "paralelnih struktura" koje su, prema svedoku, "imale posebnu ulogu u svim događajima od avgusta 1990. pa nadalje". Te "paralelne strukture" činili su ljudi iz Službe državne bezbednosti MUP Srbije, zatim ličnosti iz milicije u Kninu i drugih srpskih opština u Hrvatskoj, kao i neki od predsednika tih opština. Centralna ličnost u tim strukturama je, prema svedoku, bio Jovica Stanišić, šef Službe državne bezbednosti Srbije, a pored njega ključne osobe su bili Stanišićev pomoćnik Franko Simatović, Milan Martić, "Kapetan Dragan", šef Službe državne bezbednosti Krajine Dušan Orlović i pojedini predsednici opština.

Oktobra 1990. "paralelne strukture" su se, prema svedočenju C-061, energično suprotstavile pokušaju umerenog krila SDS da probleme Srba u Hrvatskoj rešava u pregovorima sa novim vlastima u Zagrebu, preteći da će fizički likvidirati neke od učesnika u prvim kontaktima sa hrvatskim vlastima. Istovremeno, grupe naoružanih krajinskih Srba okupljenih u takozvanom "Savetu narodnog otpora" pod kontrolom Milana Martića i "paralelnih struktura" su započele kampanju provokacija i incidenata na Kordunu i u Baniji koja je, prema svedoku, imala za cilj da dovede do eskalacije krize i sukoba većih razmera, nakon čega bi usledilo uvođenje vanrednog stanja kojim bi se suspendovala hrvatska vlast na tom prostoru.

Svedočenje "Kninskog insajdera" nastaviće se sutra. (kraj)

Dijeljenje sadržaja