Vojni vještak optužbe Rejno Tunens u svom ekspertskom izvještaju sačinjenom za potrebe suđenja Radovanu Karadžiću između ostalog navodi da je SDS preuzeo vlast u Bijeljini uz pomoć snaga Željka Ražnatovića Arkana i lokalne srpske teritorijalne odbrane. Karadžić nastojao dokazati da je "neko nezvaničan" poslao poziv Arkanu za pomoć nakon što su "muslimanski ekstremisti" postavili barikade i pucali na Srbe

Na suđenju Radovanu Karadžiću je nastavljen iskaz vojnog vještaka Rejnoa Tunensa/Reynaud Theunens kome je ovo sedmo svjedočenje pred Tribunalom. Za potrebe tužilaštva Tunens je sačinio ekspertski izvještaj pod naslovim "Radovan Karadžić, Teritorijalna odbrana i Vojska Republike Srpske 1992 – 1995".

Objašnjavajući metodologiju rada na izvještaju svjedok je rekao da se njegovi zaključi o Karadžićevoj ulozi tokom rata u BiH i njegovim nadležnostima nad Teritorijalnom odbranom (TO) i Vojskom Republike Srpske (VRS) temelje na zakonima i propisima bivše Jugoslavije, kao i dokumentima nastalim u periodu od novembra 1991. do kraja 1995. godine, čiji su autori pretežno srpski zvaničnici i organi vlasti u Republici Srpskoj i SRJ.

Optužba je u glavnom ispitivanju ukazivala na dokumente koji pokazuju da je Karadžić kao vrhovni komandant oružanih snaga imao autoritet nad TO, a kasnije i VRS. Karadžić je, po riječima svjedoka, na sjednici srpske Skupštine održane 24. i 25. marta 1994. godine potvrdio da ima "de iure" ovlasti nad vojskom. To je, po mišljenju svjedoka, očito i iz zakona i propisa RS, kao i iz direktiva i naređenja koje je Karadžić izdavao tokom rata.

Tužilaštvo je ukazalo na nekoliko Karadžićevih ratnih direktiva, među kojima i često spominjanu Direktivu broj 7 kojom se VRS nalaže da se "svakodnevnim planskim i osmišljenim borbenim aktivnostima stvore uslovi totalne nesigurnosti, nepodnošljivosti i besperspektivnosti daljeg opstanka i života mještana u Srebenici i Žepi", što je i ostvareno operacijom "Krivaja 95" u julu 1995. godine.

Komentarišući Karadžićevu saglasnost od 9. jula 1995. godine da se nastave dejstva u cilju zauzimanju Srebrenice svjedok je napomenuo da se, s obzirom na Karadžićevu funkciju vrhovnog komandanta, zapravo radilo o naređenju. Iako je naredio da se pruži puna bezbjednost Unproforu i civilima u enklavi pod zaštitom UN Karadžić se, po riječima svjedoka, kasnije nije interesovao da li je to zaista i učinjeno.

Optužba je, između ostalog, ukazivala na dokumente koji potvrđuju da je Srpska demokratska stranka (SDS) odigrala ključnu ulogu u organizovanju TO u opštinama koje su Srbi smatrali svojim. SDS je, rekao je svjedok, obezbjeđivao oružje i izdavao smjernice o načinu organizacije i odnosu sa JNA. On je podsjetio da je Karadžić na sjednici Skupštine u martu 1992. godine uputio poziv opštinama da formiraju krizne štabove, a jedinice TO potčine JNA.

Karadžić je na početku unakrsnog ispitivanja sugerisao da je izvještaj vještaka optužbe imao za cilj "osnaživanje" optužnice protiv njega. Svjedok je tu tezu odbacio navodeći da je svoj ekspertski izvještaj sačinio što je bilo moguće objektivnije, te da su njegovi zaključci potkrijepljeni dokumentima.

Karadžić je pokušao da ospori zaključak iz ekspertskog izvještaja da su Srpska dobrovoljačka garda Željka Ražnatovića Arkana i Teritorijalna odbrana 31. marta 1992. godine napali Bijeljinu i ubili 48 civila, nakon čega je SDS preuzeo vlast u gradu i formirao Krizni štab. Prema Karadžiću, "muslimanski ekstremisti" su prvo bacili bombu na srpski kafić, a potom postavili barikade i sa vrhova džamija i crkava pucali po srpskim civilima, nakon čega je "neko nezvaničan" pozvao Arkana da zavede red u gradu.

"Nisam vidio nikakve dokaze za to, ako ih imate ja ću ih uzeti u obzir", odgovorio je Tunens, primijetivši da se njegovi zaključci o tome šta se dogodilo u Bijeljini temelje prije svega na dokumentima srpskih policijskih i opštinskih vlasti iz tog perioda.

Karadžić će unakrsno ispitivanje vojnog vještaka optužbe nastaviti sutra.

Dijeljenje sadržaja