Pojašnjavajući delove dva statistička izveštaja o broju ubijenih i izbeglih iz pet opština BiH koje se navode u optužnici protiv Jovice Stanišića i Franka Simatovića, demografski ekspert optužbe Eva Tabo rekla da je udeo Muslimana u stanovništvu tih opština tokom rata opao sa 1/3 na svega 1,6 procenata i odbacila sugestiju odbrane da se radilo o uobičajenim ratnim migracijama

Posle višenedeljnog rada na zasedanjima zatvorenim za javnost tokom kojih je saslušano nekoliko zaštićenih svedoka, suđenje Jovici Stanišiću i Franku Simatoviću je nastavljeno iskazom veštaka optužbe za demografska pitanja Eve Tabo/Ewa Tabeau. Ona je sačinila dva izveštaja u kojima se bavi opštinama u BiH koje se navode u optužnici protiv bivših šefova srpske Državne bezbednosti. Radi se o Bijeljini, Doboju, Bosanskom Šamcu, Zvorniku i Sanskom Mostu. Osim za zločine u BiH, Stanišić i Simatović se terete za progone, ubistva, deportacije i prisilna premeštanja nesrba u Hrvatskoj.

U prvom izveštaju pod naslovom "Etnički sastav raseljenih i izbeglih od 1991. do 1998. godine" Eva Tabo navodi da je tokom rata značajno izmenjena etnička slika pet pomenutih opština - izbeglo je 56.000 ljudi među kojima je 45.000 Muslimana i 2.500 Srba. Svedokinja je primetila da su te opštine bile presečene granicom između Republike Srpske i Federacije BiH i naglasila da je sa delova tih opština koji su bili pod srpskom kontrolom raseljeno 96 odsto Muslimana, a da je u isto vreme iz delova koji su pripali Federaciji BiH iseljeno 99 odsto Srba.

Rezultat rata je, prema zaključku eksperta optužbe, taj da je udeo muslimanskog stanovništva u srpskim delovima opština koje se navode u optužnici protiv Stanišića i Simatovića opao sa oko 33 odsto na neznatnih 1,6 procenata. U isto vreme, udeo Srba se povećao sa 50 na 90 odsto.

Drugi izveštaj svedokinje se odnosi na ratne žrtve ubistava u navedenim opštinama. U oba izveštaja do zaključaka je, kaže, došla na osnovu ukrštanja popisa iz 1991. godine sa posleratnim biračkim spiskovima ali i brojnim izveštajima sa terena i popisima izbeglih, ubijenih i nestalih. Tvrdi da je koristila "konzervativni pristup", odnosno da je prihvatala samo one podatke koji su višestruko potvrđeni iz relevantnih izvora, što znači da je u izveštajima naveden "minimalan broj" ubijenih i izbeglih.

U izveštaju o žrtvama ubistva Tabo navodi da je u pet pomenutih opština stradalo najmanje 3.092 civila od kojih je 73 odsto Muslimana, 19 odsto Srba i oko 4 odsto Hrvata. Među 5.359 ubijenih Muslimana 43 odsto su civili, a ostalo vojnici koji nisu svi ubijeni u borbi. Tokom rada na izveštaju Tabo je došla do podataka o 14 novih žrtava čija imena tužilac namerava da doda popisu ubijenih u optužnici. Budući da se odbrane tome protive, predsedavajući sudija je naložio da strane argumentaciju dostave u pisanoj formi.

Branilac Franka Simatovića je u unakrsnom ispitivanju sugerisao da su velike migracije uobičajene za krizne situacije i da je logično što su Muslimani odlazili na područja koja su kontrolisale njihove snage, a Srbi na srpsku teritoriju. Svedokinja odgovara da su borbene aktivnosti uticale na migracije, ali da je bilo mnogo nasilnih incidenata prema civilima u kojima su "najviše propatili Muslimani". Ona je naglasila da je činjenica o postojanju velikog broja ubistava i drugih incidenata u suprotnosti sa zaključkom da su migracije bile dobrovoljne.

Pred kraj zasedanja počelo je unakrsno ispitivanje svedokinje od strane Stanišićeve odbrane.

Dijeljenje sadržaja